Biokimika irakasgaia lehen mailako Biologia irakasgaian deskribatutako oinarrizko kontzeptuen luzapena da. Izan ere, azken horretan, zelulen eta biomolekulen egiturazko alderdiak nabarmentzen dira. Biokimikan, berriz, funtzionamendu-alderdiak eta biomolekulen arteko elkarrekintzak aztertzen dira, aurreko ikasturtean jasotako gaitasunak oinarritzat hartuz.

Ikasturte bereko beste irakasgaietan bezala (Kimika Fisikoa, Kimika Organikoa edo Kimika Analitikoa), prozesu biologikoen oinarri kimikoa jorratuko da.

Biokimikak ezaguera garrantzitsua ematen du osasunarekin, ingurumenarekin, zientziarekin eta elikagaien teknologiarekin ekiten

duten kimikariarentzat. Programak baimentzen du diziplinartekotasuna Kimika modernoan, Biokimikak leku garrantzitsua hartzen duen modu berean.

Irakasgaiaren helburua da bizidunen erreakzio kimikoen eta erregulazio mekanismoen oinarrizko ezaguera lortzea. Halaber, esperimentu biokimikoak burutzeko gaitasuna eta deskribatzeko, analizatzeko eta lortutako emaitzak kritikoki interpretatzeko trebetasuna lortzea. Horrela, Errege Dekretu RD1393/2007 dokumentuan agertzen diren araudien arabera, hainbat gaitasun lantzen dira: M02CM06 gaitasun espezifikoa (biokimikako sistemen eta prozesuen funtzionamendua), M2CM09 (Kimika eta ondoko gaietan prozesuak publikoki azaltzeko gaitasuna), M02CM010 (Biokimikaren arloan informazioa arakatzeko eta ekoizteko gaitasunak lantzea) eta M02CM011 (Biokimikak beste gaiekin dituen harremanak, bai alor akademikoan, eta industrialean) zeharkako gaitasunak.

Graduko beste irakasgaiekiko koordinazio horizontala eta bertikala Koordinazio Batzordearen bidez kudeatuko dira.

Biokatalisia: entzimen ezaugarri orokorrak, entzimen sailkapena, katalisi mekanismoak eta zinetika. Entzimen aktibitatea baldintzapean jartzen duten faktoreak: kofaktoreak, koentzimak. Inhibizioa eta entzima-erregulazioa. Entzima-jardueraren kuantifikazioa.

Bioenergetika termodinamikoaren kontzeptuak. "Energia altuko" loturak. Gibbs-en energia askea. ATP-a eta akoplamendu energetikoa. Erredox erreakzioak. Mintzetan zeharreko garraioa.

Metabolismoaren sarrera: bidezidorretan antolatzen diren erreakzioak. Karbohidratoen metabolismoa: glukolisia, glukoneogenesia, Krebs-en zikloa eta elektroi garraio katea eta fosforilazio oxidatiboa. Glukogenoaren metabolismoa.

Informazio Genetikoa eta transmisioa (prokariotoak eta eukariotoak): erreplikazioa, transkripzioa eta itzulpena. Proteinen prozesaketa eta garraioa. Ingeniaritza genetikoko oinarrizko kontzeptuak. Proteomika, transkriptomika (sarrera).

Irakaskuntzaren metodologia eskola magistralek, gelako praktikek, laborategi praktikek eta mintegi tematikoek osatzen dute.

Eskola magistraletan eduki teorikoak landuko dira eta euskarri moduan erabiltzen diren aurkezpen eta materialak aldez aurretik eGelan egongo dira eskuragarri.

Gelako praktiketan edukiei lotutako zenbait ariketa numeriko zein teoriko ebazten dira ikasgelan. Teoria amaitu ondoren burutuko dira gaiari dagozkion PAk.

Laborategi pratiketan modu estandarrean erabiltzen diren eta klasean landutako edukiekin bat datozen teknikak lantzen dira.

Azkenik, mintegietan Biokimikaren eragina industria, ingurugiro, osasun eta elikaduraren arloetan azaltzeko balio duen adibide baten inguruko informazio bilaketa eta horren ahozko azalpena burutuko da taldeka.

• Ebaluazio Jarraituaren Sistema
• Azken Ebaluazioaren Sistema
• Kalifikazioko tresnak eta ehunekoak:
  • Garatu beharreko proba idatzia (%): 60
  • Praktikak egitea (ariketak, kasuak edo buruketak) (%): 15
  • Banakako lanak (%): 20
  • alde lanak (arazoen ebazpenak, proiektuen diseinuak) (%): 5

Eduki teorikoak eta ikasgelako jarduerak proba idatzien bitartez ebaluatuak izango dira. Balio hauek azken kalifikazioaren %80a (banakako lanak+froga idatzia) osatuko dute. Ikasketa prozesurako baliogarria den ebaluazioa lortzeko, kurtsoan zehar 4 azterketa burutuko dira. Azterketa horietako batezbesteko kalifikazioa azken azterketaren kalifikazioarekin batezbestekoa egiteko baliatuko da baldin eta azterketa partzialen batezbesteko kalifikazioa %50era iristen bada.

Laborategiko praktikak azterketa bidez ebaluatuko dira eta azkeneko notaren %15 osatuko dute. Mintegietako atala poster bat burutuz eta aurkeztuz ebaluatuko da, kalifikazioaren azken %5a lan horri loturik egongo delarik. Irakasgaia gainditzeko kalifikazioa gutxienez %40koa izan behar da praktiken ebaluazioan, eta %50ekoa idatzizko azterketetan.

Asistentzia klase teorikoetara ez da derrigorrezkoa.

Laborategi praktiketara bertaratzea ezinbestekoa da.

Azken azterketan parte hartzeko irizpideak UPV/EHUko graduko ikasleen ebaluatzeko araudiaren 8. Artikuluko 2. kapitulukoak dira.

Ezohiko deialdia erantzun laburreko galderak dituen azterketa bakarrekoa izango da. Azterketa presentziala edo ez presentziala (online) izango da UPV/EHU-k onartzen dituen araudien arabera.

Biokimika ikasgela birtuala (eGela plataforma) erabilera ezinbesteko erreminta bat da irakasgaiko programaren garapen egokiarentzat.

Oinarrizko bibliografia

Biokimikako oinarriak (2008) A. L Lehninger, D. L. Nelson & M. M. Cox. Euskal Herriko Unibertsitateko Argitaralpen Zerbitzuak.

Gehiago sakontzeko bibliografia

Lehninger. Principles of Biochemistry (2021). D.L. Nelson, M. M. Cox. , A.A Hoskins. 8th Ed., New York: Macmillan Learning.
Molecular Biology of the Cell (5th ed) (2008) Alberts A, Johnson A, Lewis J, Raff M, Roberts K & Walter P. Garland Science
Bioquímica (2013) Stryer, Berg & Tymoczko. 7ª Ed., Editorial Reverte, Barcelona.
Fundamentals of Biochemistry (2006) 2nd ed. Voet D, Voet, JG & Pratt CW. John Wiley & Sons, New York.
Bioquímica. Mathews, CK & van Holde, KE (2002) 3ª edición McGraw Hill Interamericana, Madrid.

Aldizkariak

http://www.nature.com/nature/index.htlm
http://www.science.com/science/index.htlm
https://www.elhuyar.eus/es
http://www.ehu.eus/ojs/index.php/ekaia
http://www.investigacionyciencia.es

Web helbideak

http://www.zientzia.net
http://www.ehu.es/biomoleculas
http://www1.euskadi.net/euskalterm/indice