Ikasgai honetan irakasleek testu antropologikoetan sakontzeko aukera izango dute. Antropologia klasikoa berrikusita izan den heinean (feminismoa edota dekolonialitateari esker, besteak beste), testu bakoitzeko testuingurua ere aztertuko da; hau da, autoreen jatorrizko testuingurua, landa-lanaren ezaugarriak eta hegemonia epistemikoa kontuan hartuko dira testuak bere osotasunean ulertu eta aztertu ahal izateko. Izan ere, irizpide horiek guztiak funtsezkoak dira testu oro sortu, eraiki eta pentsatzeko orduan. Beraz, lehen mailako zein etorkizuneko beste ikasgai batzuekin loturak eginez, gizarte antropologiaren ibilbide desberdinetan egon diren eskolak eta korronteak ikusiko ditugu, XX. mendearen amaieratik gertatu diren astinaldi metodologiko eta epistemologikoak aintzat hartuz. Izan ere, jauzi horiek eragin nabarmena izan dute autore eta testu antropologikoen testuinguruak eta bizi zituzten errealitate desberdinak ulertzeko.

1. Testu antropologikoen aurrean eduki nagusiak ulertu, aztertu eta ondorioak ateratzeko gai izatea ikuspegi kritiko batetik.

2. Ikasleak ezagutza antropologikoko prozesuetan eta haien arazoetan murgiltzea, ezagutza antropologikoari lotutako funtsezko alderdi epistemologikoei buruzko hausnarketa bultzatuz.

3. Ikasleei ikerketa-objektuak eraikitzeko eta aztertzeko tresnak ematea testu antropologiko bat sortzeko: behaketa parte-hartzailetik deskribapen trinkora.

4. Praktika etnografikoari buruzko posizionamendu desberdinak aztertu eta identifikatzea monografien bitartez.

1. GAIA. Testu antropologikoak. Begirada antropologikoa, alteritatea, ikerketa-objektua eta hainbat gako

Antropologiaren sorrera: testuinguruak, giltzarriak eta alteritatearen eraikuntza. Ikerketa-objektua identifikatzen ikasiko dugu eta autoreak testuan zehar hori nola eraikitzen duen aztertuko dugu, hainbat adibideren bitartez. Testu bat sortzeko estrategia eta irizpide praktikoak ikusiko ditugu.

2. GAIA. Eskola klasikoak antropologian

Eskola eta tradizio desberdinetako zenbait autore aztertuko ditugu, testuak eraikitzeko dituzten ezaugarriei eta desberdintasunei erreparatuz.

• 2.1. Eboluzionismo klasikotik Kultura eta Nortasunaren eskolara. Kulturak berak azaltzen du kultura. Natura eta kultura: Edward Burnett Tylor eta Lewis Henry Morgan. Franz Boas, Ruth Benedict eta Margaret Mead.

• 2.2. Funtzionalismoa. Sistemaren garrantzia gizarte ordena mantentzeko. Bronislaw Malinowski eta metodo etnografikoaren hastapenak: behaketa parte- hartzailea eta erregistro etnografikoa. Metodo holistikoa. Subjektibitatearen inguruko eztabaidak. Annette Weiner eta emakume trobriandarrak.

• 2.3. Estrukturalismoa. Oposizioen gibelean dagoen egitura: Claude Lévi-Strauss, Mary Douglas eta Françoise Héritier.

3. GAIA. Astintze teorikoak eta metodologikoak

Intertestualitatea eta erreflexibitatea. Autorearen krisiak eta ausentziak. Etnografia polifonikoak eta dekolonialitatea. Behaketa ‘Parte-hartzailea’: autoritate etnografikoa. Clifford Geertz eta deskribapen trinkoa. Autoritatea izan ez zuten emakume antropologoak eta idazkeraren sorkuntzen asmakizunak: Manda Cesararen kasua (Karla Poewe). Antropologia feministaren sorrera.

4. GAIA. Monografiak: zer, nola, hausturak eta printzipio epistemologikoak

Egitura, denborak eta historia(k). Gertaera soziokulturalen prozesuak, testuingurua eta sorrera. Konparazioa gizarte eta kultur antropologian. Ereduak eraikitzea. Eskema deskribatzaileak. Ikerketa antropologikoaren objektua eraikitzeko eta aztertzeko prozesuak eta tresnak. Errealitatetik idazketara. “Etxean” egindako antropologia: gure mundu soziala idatziz.

Irakaskuntza estrategia hauexek izango dira: klase magistralak, irakurgaien gaineko lana eta ikasleen aurkezpenak. Osagarri gisa, antropologia dokumentalak.

• Ebaluazio Jarraituaren Sistema
• Azken Ebaluazioaren Sistema
• Kalifikazioko tresnak eta ehunekoak:
  • Garatu beharreko proba idatzia (%): 60
  • Ahozko defentsa (%): 10
  • Banakako lanak (%): 10
  • alde lanak (arazoen ebazpenak, proiektuen diseinuak) (%): 10
  • Lanen, irakurketen... aurkezpena (%): 10

1.- Klaseetara datozenentzat:

Klaseko praktikak: %30

Amaierako lana/proba: %70



2.- Klaseetara ez datoztenentzat: azterketa idatzia %100

Oinarrizko bibliografia

1. Testu antropologikoak. Begirada antropologikoa, alteritatea, ikerketa-objektua eta hainbat gako

Barley, Nigel (1989). El antropólogo inocente. Anagrama.

Del Valle, Teresa (2012). “Un ensayo metodológico sobre la mirada en la Antropología Social”. Gazeta de Antropología, 28 (3).

O’Rourke, Dennis (1988). Cannibal Tours (Filma).



2. Testu klasikoak antropologian

Leach, Edmund R. (1975). “Konparaketa metodoa antropologian” (Jexux mari Irazuk euskaratua: “El método comparativo en antropología”), in J.R. Llobera (arg..), La antropología como ciencia. Anagrama.

2.1. Eboluzionismo klasikotik Kultura eta Nortasun Eskolara.

Benedict, Ruth (2019) [1935]. “Los pueblos de Nuevo México”. In Ruth Benedict Patterns of Culture. Routledge. 69-139 orr.

Mead, Margaret (1990) [1939]. Adolescencia y cultura en Samoa. Paidós Studio.

2.2. Funtzionalismoa

Malinowski, Bronislaw (1973) [1922]. “Introducción: Objeto, método y finalidad de esta investigación”. In Bronislaw Malinowski Los argonautas del Pacífico Occidental. Península.

Ohanian, María J.; Faccio, Yanina; Blanco, Maria F. (2020). “Annette B. Cohen/Weiner: Notas Sobre Una Trayectoria antropológica Singular”. Cuadernos De Antropología, 30 (2). https://doi.org/10.15517/cat.v30i2.41122.

2.3. Estrukturalismoa

Lévi-Strauss, Claude (2009) [1955]. “XXI. Urrea eta diamanteak”. In Claude Lévi-Strauss Tropiko tristeak. Klasikoak. 229-245 orr.

3. Astintze teoriko eta metodologikoak

Abu-Lughod, Lila (2012) [1991]. “Escribir contra la cultura”. Andamios. Revista de Investigación Social, vol. 9, núm. 19. 129-157 orr.

Geertz, Clifford (1990) [1973]. “Deskribapen trinkoa: kulturaren teoria interpretatibo bateruntz” (Jexux Mari Irazuk euskaratua: “Descripción densa: hacia una teoría interpretativa de la cultura”. In Clifford Geertz, La interpretación de las culturas. Gedisa). Ankulegi, 2. 93-113 orr.

4. Monografiak: zer, nola, hausturak eta printzipio epistemologikoak

Bourgois, Philippe (1995). “La educación criminal”. In En busca de respeto. Vendiendo crack en Harlem. Primo. 193-228 orr.

Newton, Esther (2016) [1972]. “Las «Queens»”. In Mother Camp. Un estudio de los transformistas femeninos en los Estados Unidos. Erreakzio-Reacción. 33-61.

Scheper-Hughes, Nancy (1997) [1992]. “Nervoso”. In La muerte sin llanto. Violencia y vida cotidiana en Brasil. Ariel. 167-212 orr.

Wacquant, Loïc (2004). “La calle y el ring”. In Entre las cuerdas. Cuadernos de un aprendiz de boxeador. Alianza. 29-64

AUKERATZEKO MONOGRAFIAK:

Bourgois, Philippe (1995). En busca de respeto. Vendiendo crack en Harlem. Primo.

Newton, Esther (2016) [1972]. Mother Camp. Un estudio de los transformistas femeninos en los Estados Unidos. Erreakzio-Reacción.

Scheper-Hughes, Nancy (1997) [1992]. La muerte sin llanto. Violencia y vida cotidiana en Brasil. Ariel.

Wacquant, Loïc (2004). Entre las cuerdas. Cuadernos de un aprendiz de boxeador. Alianza.

Gehiago sakontzeko bibliografia

-Austin, J.L. (1988). Como hacer cosas con palabras. Palabras y acciones. Paidós.
Behar, Ruth (1997). The Vulnerable Observer. In Ruth Behar Anthropology That Breaks Your Heart. Bacon Press. 1-33 orr.
Benedict, Ruth (1974). El crisantemo y la espada. Patrones de la cultura japonesa. Alianza.
Berger P.; Luckmann, T. (1984). La construcción social de la realidad. Amorrortu.
Blackwood, Evelyn (1991). Rompiendo el espejo: la construcción del lesbianismo y el discurso antropológico sobre la homosexualidad. In Nieto, José Antonio (konp.), La sexualidad en la sociedad contemporánea. Lecturas antropológicas, Universidad Nacional de Educación a Distancia/Fundación Universal Empresa. 219-236 orri.
Brah, Avtar (2011) [1996]. Cartografías de la diáspora. Identidades en cuestión. Traficantes de Sueños.
Bourdieu, P; Chamboredon, J.Cl; Passeron J.Cl. (1976). El oficio de sociólogo. Siglo XXI.
Clifford, James (1991). Sobre la autoridad etnográfica. In El surgimiento de la antropología posmoderna. Gedisa. 141-170 orr.
Clifford, J.; Marcus, G.E. (1991). Retóricas de la antropología. Jucar.
Del Valle, Teresa (2012). Un ensayo metodológico sobre la mirada en la Antropología Social. Gazeta de Antropología, 28 (3). http://hdl.handle.net/10481/22979
Douglas, Mary (1988) [1970]. Símbolos naturales. Exploraciones en cosmología. Alianza Universidad.
Geertz, Clifford (1994). Desde el punto de vista del nativo: sobre la naturaleza del conocimiento antropológico. In Clifford Geertz, Conocimiento local. Ensayos sobre la interpretación de las culturas. Paidós. 73-90 orr.
Geertz, Clifford (1989). El antropólogo como autor. Paidós.
Geertz, Clifford; Clifford, James et al. (1991). El surgimiento de la antropología posmoderna. Gedisa.
González Echevarría, Aurora (1987). La construcción teórica en antropología. Anthropo
González Echevarría, Aurora (1990). Etnografía y comparación. La investigación intercultural en Antropología. Universitat Autónoma de Barcelona.
Hammere