Lengua española II: Morfología y Sintaxis irakasgaiak Filologia graduko eduki espezializatuenetako batzuk jasotzen ditu, Filologia Hispanikoko espezialitatekoak. Irakasgaiak hiru gai-multzo ditu. Lehenengoak, sarrera gisa, gramatika hizkuntza-diziplina gisa aurkezten du, eta morfologiaren eta sintaxiaren arteko lotura ezartzen du. Bigarren eta hirugarren multzoak, gaztelaniaren gramatika berriak jasotzen duen bezala, hitzen barne-egituraren eta horien aldakuntzen (morfologia) azterketaz arduratzen da, baita multzo horiek hierarkikoki eta linealki konbinatzeko eta antolatzeko moduaz eta osatzen dituzten sintagmez ere (sintaxia).



TESTUINGURUA



Irakasgai hau «Lengua española: Historia y Presente» moduluan sartzen da, zeina nahitaezkoa baita Filologia Hispanikoaren espezializazioan. Moduluak bost ikasgai biltzen ditu: Gramática y Semántica del Español, Análisis del Discurso en Español, Historia y Variación del Español, Latín y Mundo Neolatino, la Enseñanza del Español.



Aztergai dugun irakasgaia «Gramática y Semántica del español» multzoaren barruan dago. Bertan, hizkuntzaren gramatikaren (fonetiko-fonologikoa, morfologikoa, sintaktikoa eta lexikoa) maila edo osagai desberdinen deskribapena eta azterketa eta interpretazio semantikoaren printzipioak jorratzen dira. Irakasgaia, beraz, Lengua Española I: Fonética y Fonología irakasgaiarekin lotu behar da, eta Lengua Española III: Lexicología y Semántica irakasgaiarekin.

GAITASUNAK:



1. Aurreko hezkuntza-etapetan eskuratutako gramatika-ezagutzak kritikoki berrikustea (M10CM02).

2. Gramatika hizkuntza-diziplinen artean kokatzea (M10CM02).

3. Oinarrizko gramatika-terminologia menderatzea (M10CM01).

4. Egitura eta erlazio morfologikoak eta sintaktikoak ulertzea (M10CM01).

5. Espainieraren gramatikari buruzko erreferentziazko lan nagusiak ezagutzea (M10CM05).

6. Gramatika-akatsak detektatzea eta zuzentzea (M10CM01 eta M10CM02).

7. Era askotako testu zuzenak idaztea (M10CM01).

8. Norberaren iritziak eta balorazioak ordenaz, argitasunez eta zehaztasunez adieraztea (M10CM01).

9. Gaztelaniaren egiturak idatzi eta aztertzea (M10CM02).



IKASKUNTZAREN EMAITZAK:



Ikasgai hau probetxuz ikasi ondoren, ikasleek lorpen zehatz hauek lortuko dituzte:



1. Maila morfologikoaren ezaugarriak eta atal nagusiak identifikatzea, eta flexioaren eta deribazioaren arteko antzekotasunak eta desberdintasunak argudiatzea. Ikasleek hitzak eratzeko prozesuak, horien barne-egitura, flexioaren proiekzio sintaktikoa eta flexio nominalaren eta aditzekoaren ezaugarriak ezagutuko dituzte.

2. Teoria sintaktikoaren zereginak azaltzea eta kategoria gramatikalaren eta kategoria sintagmatikoaren nozioak erabiltzea, kontzeptu horiek gaztelaniaren sintaxiaren analisian aplikatzeko.

3. Espainiar perpausaren osagaien egitura aztertzea, perpausaren osagaien funtzio sintaktikoak eta semantikoak identifikatzea eta espainieraren perpaus-egitura mota nagusien ezaugarriak deskribatzea.

1. BLOKEA (Sarrera)

1) Gramatika hizkuntza-diziplina gisa. Morfologia eta sintaxia.

2) Analisi gramatikalaren funtsezko unitateak. Gramatika-kategoriak (hitz-motak). Kategoria gramatikalen proiekzioa. Osagarriak eta adjuntuak. Funtzio sintaktikoak eta funtzio semantikoak.



2. BLOKEA (Gaztelaniaren morfologia)

3) Analisi morfologikoa. Unitate morfologikoak. Hitzaren segmentazioa eta egitura.

4) Hitzak eratzeko prozedurak.



3. BLOKEA (gaztelaniaren sintaxia)

5) Sintagma motak eta horien banaketa sintaktikoa. Aditz motak, haien propietate sintaktikoen arabera. Gaztelaniazko perpaus sinpleak.

6) Perpaus konplexuak. Mendeko perpausen sailkapen formala eta funtzionala.

Ikasleen asteko jarduera honako hau izango da:



1.- Gomendatutako informazioa eta gai bakoitzaren atalak prestatzeko interesgarritzat jotzen duen beste bat irakurtzea.



2.- Lanak: ikasleek astero ebatziko dituzte, gomendatutako bibliografia kontsultatuz, ikasgelan proposatutako jarduerak.



3.- Saio bakoitzerako proposatutako gaiak ikasgelan eztabaidatzea.

• Ebaluazio Jarraituaren Sistema
• Azken Ebaluazioaren Sistema
• Kalifikazioko tresnak eta ehunekoak:
  • Garatu beharreko proba idatzia (%): 80
  • Praktikak egitea (ariketak, kasuak edo buruketak) (%): 20

Deialdi arrunteko ebaluazio-sistema, ahal dela, ETENGABEKO EBALUAZIOA izango da.



ETENGABEKO EBALUAZIOA



Ikasleen gaitasunen eta ezagutzen ebaluazioa, oro har, etengabeko ebaluazioaren bidez egingo da. Ebaluazio hori honako hauetan oinarritzen da:



A. IRAKASKUNTZA PRESENTZIALA



1. Proposatzen diren ariketak egunero egitea, planteatutako gaiak ahoz azaltzea eta ikasgelako eztabaidetan parte hartzea. (CM02, CM01, CM05). Atal honi 0 eta 2 puntu arteko puntuazioa emango zaio ( % 20).



2. Gelan landutako alderdi morfologiko eta sintaktikoei buruzko proba idatziak egitea. Inola ere ez da ulertu behar proba horiek ikasgelan egindako ariketen errepikapena direnik. (CM02).



Proba horiek nahitaezkoak dira. Proba bat ez egitea 0 punturekin kalifikatuko da. Aktan grabatuko den ikasle bakoitzaren kalifikazioa aurreko bi ataletako bakoitzean prestakuntza-aldian lortutako puntuazioen batura izango da.





Ikasle batek etengabeko ebaluazioa egiten duela ulertuko da ezarritako bi ebaluazio-probetara aurkezten denean. Ikasleak ebaluazio jarraituari uko egin ahal izango dio, irakasleari

uko egiteko idazki bat; horretarako, 9 asteko epea izango du, ikasturtearen hasieratik zenbatzen hasita.





AZKEN EBALUAZIOA



Ikastetxeak proposatutako azterketen datetan, ebaluazio jarraituari uko egin dioten ikasleek 0 eta 10 puntu arteko ( % 100) puntuazioa izango duen proba idatzi bat egingo dute ikasgelan. Proba horretan, CM02, CM01 eta CM05 gaitasunak neurtuko dira.



Azken ebaluazioa aukeratu duenak ebaluazio-deialdiari uko egiten diola ulertuko da ikastetxeak proposatutako egunean probara aurkezten ez denean; kasu horretan, deialdiaren aktan "aurkeztu gabeko" kalifikazioa agertuko da.

Unibertsitateak ekainean proposatutako azterketen datetan, deialdi arruntean 5 puntu edo gehiago lortu ez zituzten edo inolako ebaluaziotara aurkeztu ez ziren ikasleek 0 eta 10 puntu ( % 100) bitarteko kalifikazioarekin kalifikatuko den proba idatzia egingo dute ikasgelan.



Aparteko deialdiari uko egiten diotela ulertuko da ikastetxeak proposatutako azterketa-egunean probara aurkezten ez direnean. Kasu horretan, deialdiaren aktan "EZ AURKEZTUA" kalifikazioa agertuko da.



Ebaluazio-probak egiten diren bitartean, debekatuta egongo da liburuak, oharrak edo apunteak erabiltzea, bai eta gailu telefonikoak, elektronikoak, informatikoak edo bestelakoak erabiltzea ere.

Interneterako konexioa.
Posta elektronikoa eta gela birtuala (e-Gela).
Nahitaezko eta sakontzeko oinarrizko bibliografia:
- Gaztelaniaren gramatika berria [linean]: https://www.rae.es/gram%c3a1tica /
- Gramatika-terminoen glosarioa [linean]: https://www.rae.es/gtg /
- Edita Gutiérrez. (2009). "Sintaxia". Escandell et al. (Edit.), Giza Hizkuntzaren Gakoak. 5. kapitulua, 171-206. or. Madril: Edit. Ramón Areces unibertsitarioa

Oinarrizko bibliografia

AGUIRRE, C. (2013): Manual de morfología. Barcelona: Castalia.

BOSQUE, I. y V. DEMONTE. (1999): Gramática descriptiva de la lengua española, 3 vol., Madrid: Espasa-Calpe.

GUTIÉRREZ. E. (2009). “La sintaxis”. En Escandell et al. (Edit.), Claves del Lenguaje Humano. Capítulo 5, pp. 171- 206. Madrid: Edit. Universitaria Ramón Areces.

GÓMEZ TORREGO, L. (2000): Ejercicios de gramática normativa (I y II) (2ª ed.), Cuadernos de lengua española, Madrid: Arco/Libros.

GÓMEZ TORREGO, L. (1997): Gramática didáctica del español, Madrid: SM

GÓMEZ TORREGO, L. (2000): Ejercicios de gramática normativa (I y II) (2ª ed.), Cuadernos de lengua española, Madrid: Arco/Libros.

GÓMEZ TORREGO,L. (2006): Análisis sintáctico. Teoría y práctica, Madrid: SM.

GUTIÉRREZ ORDÓÑEZ, S. (1997): La oración y sus funciones, Madrid: Arco/Libros.

HERNANZ, Mª LLUISA Y JOSÉ Mª BRUCART. (1987). La sintaxis. Bacerlona: Editorial Crítica.

MARTÍNEZ, J.-A. (2000): La oración compuesta y compleja (3ª ed.), Cuadernos de lengua española, Madrid: Arco/Libros.

MUÑOZ-BASOLS, J., MORENO, N., TABOADA, I. Y M. LACORTE (2016): Introducción a la lingüística hispánica actual: teoría y práctica. Routledge. (en la Biblioteca)

REAL ACADEMIA ESPAÑOLA y Asociación de Academias de la Lengua Española (ASALE), (2009): Nueva gramática de la lengua española. 2 vols. Madrid: Espasa.

REAL ACADEMIA ESPAÑOLA y Asociación de Academias de la Lengua Española (ASALE), (2010): Nueva gramática de la lengua española. Manual, Madrid: Espasa.

REAL ACADEMIA ESPAÑOLA y Asociación de Academias de la Lengua Española (ASALE) (2009): Nueva gramática de la lengua española. 2 vols. Madrid: Espasa.

REAL ACADEMIA ESPAÑOLA y Asociación de Academias de la Lengua Española (ASALE) (2010): Nueva gramática de la lengua española. Manual, Madrid: Espasa.

REAL ACADEMIA ESPAÑOLA Y Asociación de Academias de la Lengua Española (ASALE) (2019) Glosario de términos gramaticales, Ediciones Universidad de Salamanca.

RODRÍGUEZ RAMALLE, M.T. (2005): Manual de sintaxis del español, Madrid: Castalia.

Gehiago sakontzeko bibliografia

ALARCOS, E. (1993): Gramática de la lengua española, Madrid: Espasa-Calpe. ALCINA FRANCH, J. y J. M. BLECUA (1975) Gramática española, Barcelona: Ariel.
ÁLVAREZ, A.-I. (2000): Las construcciones consecutivas (2ª ed.), Cuadernos de lengua española, Madrid: Arco/Libros. BOSQUE, I. (1989): Las categorías gramaticales. Relaciones y diferencias, Madrid: Síntesis.
BOSQUE, IGNACIO Y JAVIER GUTIÉRREZ-REXACH. (2009). Fundamentos de sintaxis formal. Madrid: Ediciones Akal.
ESCANDELL VIDAL, M.ª-V. (1997): Los complementos del nombre (2ª ed.), Cuadernos de lengua española, Madrid: Arco/Libros.
FERNÁNDEZ LEBORANS, Mª J (2003): Los sintagmas del español I. El sintagma nominal, Madrid: Arco/Libros. FERNÁNDEZ LEBORANS, Mª J. (2005): Los sintagmas del español II, Madrid: Arco/libros.
FERNÁNDEZ RAMÍREZ, S. [1951] (1985-6): Gramática española, 5 vols. Edición a cargo de J. Polo e I. Bosque, Madrid: Arco/Libros.
MEILÁN GARCÍA, A.-J. (1998): Construcciones locativas y cuantitativas, Cuadernos de lengua española, Madrid: Arco/Libros.
GONZÁLEZ CALVO, J.-M. (2000): La oración simple (3ª ed.), Cuadernos de lengua española, Madrid: Arco/Libros.
JAÉN LOZANO, GINÉS. (2012) [2022, Novena edición]. "Cómo enseñar y aprender sintaxis: modelos, teorías y prácticas según el grado de dificultad. Madrid: Cátedra.
PORTO DAPENA, J.-Á. (1997): Complementos argumentales del verbo: directo, indirecto, suplemento y agente (3ª ed.), Cuadernos de lengua española, Madrid: Arco/Libros.
PORTO DAPENA, J.-Á. (1997): Oraciones de relativo, Cuadernos de lengua española, Madrid: Arco/Libros. PORTO DAPENA, J.-Á. (1997): Relativos e interrogativos, Cuadernos de lengua española: Madrid, Arco/Libros. RAE (1973): Esbozo de una nueva gramática de la lengua española, Madrid: Espasa-Calpe.
VARELA ORTEGA, S. (2018): Morfología léxica: la formación de palabras (versión corregida y aumentada), Madrid: Gredos.

Aldizkariak

Boletín de la Real Academia Española
Revista Española de Lingüística
Hispania
Hispanic Linguistics
Nueva Revista de Filología Hispánica
Revista de Filología Española

Web helbideak

Nueva gramática de la lengua española (RAE), [Cuestiones generales, Morfología y Sintaxis]: https://www.rae.es/gram%c3%a1tica/
Glosario de términos gramaticales (RAE): https://www.rae.es/gtg/
Diccionario de términos lingüísticos del Instituto Cervantes: https://cvc.cervantes.es/ensenanza/biblioteca_ele/diccio_ele/indice.htm
Conceptos y términos clave, Portal de lingüística hispánica: https://hispaniclinguistics.com/conceptos-fundamentales/conceptos-terminos-clave/
Lingüística y lengua españolas. Recursos en internet: http://liceu.uab.es/~joaquim/applied_linguistics/new_technologies/LengEsp_Materiales_WWW.html
http://www.cervantesvirtual.com http://www.rae.es http://dialnet.unirioja.es http://www.uned.es http://www.elcastellano.org
http://www.dartmouth.edu/~aih/recursos/recursos.htm http://www.wellesley.edu/Spanish/hispanistas/index.html http://www.rae.es
https://enclave.rae.es