Arroka igneoen azterketa petrologiko nagusia, oinarrizko ikuspuntu teoriko zein praktikoa landuz.

Arroka igneoak ezagutzea, bereiztea eta azterketa petrologikotik arroka hauek sortu zituzteneko prozesuei buruzko hipotesiak ondorioztatu ahal izatea.



Gaitasun espezifikoak:

GM3.3: Arroka igneoak eta metamorfikoak, beren ezaugarriak eta beren testuinguru geodinamikoa ezagutzea.

GM3.4: Arroka igneo eta metamorfiko nagusiak identifikatzea, esku-laginean eta mikroskopio petrografiko bidez.



Zeharkako gaitasunak:

GO02: Arazoak konpontzeko gaitasuna.

GO04: Ezagutzak praktikan aplikatzeko gaitasuna.

I: Oinarrizko kontzeptuak berrazterketa. Magma. Arroka plutonikoak eta arroka bolkanikoak.

II: Arroka igneoen ehundurak. Motak. Ehundura irizpideak. Nola deskribatu ehundurak.

III: Arroka igneoen osaera, sailkapena eta nomenklatura. Osaera mineralogikoak eta kimikoak. IUGSko sailkapena. Arroka igneoen segidak.

IV: Arroka igneoen egiturak eta landa harremanak. Gorputz intrusiboak eta estrusiboak. Sumendiak, labak eta material piroklastikoak.

V: Jatorrizko magmen sorrera. Galdatze mantuan. Galdatze lurrazal kontinentalean.

VI: Magmen dibertsifikazioa. Desberdintze magmatikoa eta kristaltze frakzionatua. Magmen nahasketa eta asimilazioa.

VII: Arroka igneoen petrogenesia. Eredu petrogenetikoak.

VIII: Magmatismoa eta eremu geodinamikoak. Ertz konbergenteak (subdukzio-eremuak). Ertz dibergenteak (gandor erdiozeanikoa eta rift-kontinentala). Intraplaka ozeanikoa (irla ozeanikoa) eta intraplaka kontinentala.

- Klase teorikoak: Dekanotzatik jarritako klasean eta ordutegian.



- Klase Praktikoak: bi laborategitan garatuko dira, Optikakoa (0.7) eta Visukoa (0.3), irakaslearen laguntzarekin baita modu autonomoan. Arroka igneoa mota desberdinak aztertu beharko dira fitxa petrografiko estandarizatuak betetzeko. Hau da, arroka igneoen deskribapenarekin (mineralogia, ehundura, kristaltze ordena, ...) eta sailkapenarekin.



- Landa irteerak: txosten tekniko bat idatzi behar da. Helburu nagusia izango da Euskokantauriar arroko arroka magmatikoak (Goi-Kretazeoko bolkanismo basaltikoa) eta Aiako Harriko plutonismoa (granitoak eta gabroak) ikertzea. Landa irteera joatea zeharo derrigorrezkoa da.

Azterketa finala teorikoa (proba idatzia gehi testa): % 60a

(landa irteeretan eta praktikako klaseetan ikusitako informazio guztia sar daiteke)



Azterketa finala praktikoa-laborategikoa: % 25a



Banakako lan finala-landakoa: %15a



OHARRA: Irakasgai hau gainditzeko beharrezkoa da laborategiko azterketa eta landako lan finala gaindituta izatea.



Irakasgaiko ebaluazio probetan ikasleek debekatuta izango dute liburuak, oharrak edo apunteak erabiltzea, bai eta tresna edo gailu telefoniko, elektroniko, informatiko edo bestelakoak erabiltzea ere. Bakarrik baimentzen da kalkulagailu arrunta eramatea. Jokabide makur eta iruzurrezkoren bat gertatzekotan, UPV/EHUko ebaluazio probetan eta lan akademikoetan jokabide makur eta iruzurrezkoak eragozteari eta etika akademikoari buruzko protokoloan zehazten dena aplikatuko da.

LANDA-IRTEERETAKO EKIPAMENDUA:
Lanerako behar diren material guztiaz gain (mailua, iparrorratza, mapak, aireko argazkiak,...) ikasleek eraman behar dute euren Babes Indibidualeko Ekipamendua (jabetza, erabilera eta mantentzea pribatua). Gutxienez:
- Oinetako eta arropa egokiak
- Txaleko islatzailea
- Segurtasun betaurrekoak: arrokak pikatzen eta laginketan.
- Segurtasun kaskoa: Harrobietan, kobazuloetan, itsaslabarretan, meategietan, obretan,...

Material hau EZ dutenak eramaten ezin izango dute parte hartu irteeran eta handik eratorri daitezkeen ondorio akademikoak onartu beharko dituzte.

Oinarrizko bibliografia

Teoria

Best, M.G. (1982): Igneous and metamorphic petrology. W.H. Freeman &Co., 630 pp.

Castro A. (2015): Petrografía de rocas ígneas y metamórficas. Ed Paraninfo, 280 pp

Hibbard, M. J. (1995): Petrography to petrogenesis. Ed. Prentice-Hall, Englewood Cliffs, 587 pp.

Le Maitre, R. W. (2002). Igneous Rocks. A classification and Glossary of Terms. Recommendations of the International Union of Geological Sciences Sobcommission on the Systematics of Igneous Rocks (2nd edition).Cambridge Univ. Press, 236 pp

Winter, J.D. (2001): An introduction to Igneous and Metamorphic petrology. Ed.: Prentice Hall, 699 pp



Praktikak

Castro A. (1989): "Petrografía básica: texturas clasificación y nomenclatura de rocas". Ed. Paraninfo, 153 pp.

Mackenzie W.S., Donaldson C.H. & Guilford C. (1982): "Atlas de rocas ígnes y sus texturas". Masson, Barcelona, 148 pp

Shelley, D..(1993): Igneous and metamorphic rocks under the microscope: classification, textures, microstructures and mineral preferred-orientations. Ed: Chapman & Hall, 445 p.

Gehiago sakontzeko bibliografia

Teoria
Barker, D.S. (1983): "Igneous rocks". Prentice-Hall Inc.New Jersey, 417 pp.
Bayly, B. (1982): "Introducción a la petrología". Ed. Paraninfo (2ª ed.), 437 pp.
Cox, K. G., Price, N. B.& Harte, B. (1988): An introduction to the practical study of crystals, minerals and rocks. Ed: McGraw-Hill, London. 245 p.
Ehlers & Blatt. (1980). Petrology. Igneous, Sedimentary, and Metamorphic. 732 pp. Ed. Feeman and Company.
Hughes C.J. (1982): "Igneous petrology". Ed Elsevier, Amsterdam, 552 pp.
Hyndman, D.W. (1985): "Petrology of igneous and metamorphic rocks". McGraw Hill Book Co.,786 pp.
Middlemost, E. A.K. (1985): Magmas and magmatic rocks: an introduction to igneous petrology. Ed. Longman, London, 266 pp.
Philpotts, A. R.(1990): Principles of igneous and metamorphic petrology. Ed: Prentice-Hall, 498 p.
Raymond, L.A. (1995): Petrology. WmC. Brown Publ., 742 pp.
Wilson M. (1988): "Igneous petrogenesis: a global tectonic approach". Ed. Unwin Hyman Ltd, 466 pp.


Praktikak
Bard, J.P. (1985): "Microtexturas de rocas magmáticas y metamórficas". Ed. Masson ,177 pp.
Deer W.A., Howie R.A. & Zussman J. (1992): An introduction to the rock forming minerals. 2nd ed. Longman, 696 pp.
Mackenzie W.S. & Guilford C. (1980): "Atlas of rock-forming minerals in thin section". Ed Longman, 98 pp.
Roubault, T.M.: (1963): Determination des Mineraux des Roches, au microscope polarisant. Ed. Lamare-Poinant, Paris, 365 pp.
Thorpe R. & Brown G. (1985). The field description of igneous rocks. Geological Society of london. Open University press. 154 pp.
Williams H., Turner F.J., Gilbert C.M. (1982): Petrography: an introduction to the study of rocks in thin sections. Ed: W.H. Freeman, San Francisco, 626 pp.

Aldizkariak

Lithos
Chemical Geology
Earth and Planetary Science Letters
Precambriam Research
Contributions to Mineralogy and Petrology
Journal of Volcanology and Geothermal Research