Ikasgai honen helburu nagusiena psikolinguistikaren eta mintzaira jabekuntzaren ikerketa

esparruetan euskararen inguruan garatu diren oinarrizko ezagutzak lantzea da.

Psikolinguistikaren eta mintzaira jabekuntzaren ikerketa esparruan erabili ohi diren lan

metodologiak ezagutu eta mintzaira jabekuntza jakingai nagusitzat harturik, psikolinguistikak

garatu dituen kontzeptu eta teoria nagusienak ezagutuko dira. Hortik abiatuta, euskararen

inguruan egin diren ikerlanak jorratuko dira, jabekuntza elebiduna aztertu dutenetan arreta

berezia jarriz.

Ikasgaia laugarren mailakoa izanik, graduan zehar beste ikasgai batzuetan landutako edukiak eta trebetasunak baliagarriak izango dira ikasgai honetan, bereziki, euskararen ezaugarri testual-diskurtsiboen azterketarekin zerikusiak dutenak: Euskararen Didaktika eta Euskal Pragmatika eta Berbaldia.

HELBURUAK:

Ikasgai honen helburu nagusiena psikolinguistikaren eta mintzaira jabekuntzaren ikerketa

esparruetan euskararen inguruan garatu diren oinarrizko ezagutzak lantzea da.

Psikolinguistikaren eta mintzaira jabekuntzaren ikerketa esparruan erabili ohi diren lan

metodologiak ezagutu eta mintzaira jabekuntza jakingai nagusitzat harturik, psikolinguistikak

garatu dituen kontzeptu eta teoria nagusienak ezagutuko dira. Hortik abiatuta, euskararen

inguruan egin diren ikerlanak jorratuko dira, jabekuntza elebiduna aztertu dutenetan arreta

berezia jarriz.



GAITASUNAK:

M07-CM01:Euskararen egitura modu kritikoan deskribatzea eta aztertzea, fonetikari,

morfologiari, sintaxiari, lexikoari -eta testuari/berbaldiari- dagokienez (G002 [MEC1-

MEC3], G008 [MEC2-MEC3]).



M07-CM02: Hizkuntzalaritzan ikertzeko oinarriak, prozesuak eta teknikak ezagutzea, eta

horiek euskarekin lotutako arlo profesionalean arazoak konpontzeko aplikatzea (G002

[MEC1-MEC3], G004 [MEC2-MEC4], G005 [MEC2-MEC3], G007 [MEC2-MEC4]).



M07-CM03: Euskararen ezaugarri bereziak aztertzea eta horien erabilera hainbat aplikazio-

eremutan testuinguruan kokatzea (gramatika, hizkuntzalaritza-aldaera eta egoera

soziolinguistikoa), beste hizkuntza batzuekin konparatzearen bidez eta hizkuntzalaritzaren

teoria ikertzetik abiatuta (G002 [MEC1-MEC3], G004 [MEC2-MEC4], G007 [MEC2-

MEC4]), G008 [MEC2-MEC3].



M07-CM04: Euskarari buruzko informazioa eta ezagutza zehaztasunez transmititzea publiko

espezializatuari (G003 [MEC1-MEC2-MEC4-MEC5], G005 [MEC2-MEC3], G007 [MEC2-

MEC4]).



M07-CM05: Testu espezializatuak irakurtzetik abiatuta, modu zehatzean argumentatzea

(G003 [MEC1-MEC2-MEC4-MEC5], G008 [MEC2-MEC3]).

1. Psikolinguistika eta mintzaira jabekuntzaren oinarri teoriko-metodologikoak

2. Mintzairaren jabekuntzaren fase nagusiak

3. Mintzaira jabekuntza haur elebidunengan

4. Testu-generoen jabekuntza

A) Eskolaz kanpokoak

- Gaiak ikastea (CM01, CM02 eta CM03)

- Bibliografia irakurtzea eta lantzea (CM01, CM02 eta CM03)

- Jendaurreko ahozko azalpenak prestatu (CM01, CM02, CM03, CM04 eta CM05)

- Haurren ekoizpenak bildu eta aztertzea (CM01, CM02 eta CM03)



B) Eskolan bertakoak

- Eskola magistraletan ikasgaian proposatzen diren eduki teoriko-metodologikoak

lantzea (CM01, CM02 eta CM03)

- Ikasgelako praktiketan, batetik, haurren ekoizpenak aztertzea (CM01, CM02,

CM03), eta bestetik, azterketa lan horiek ikaskideen aurrean aurkeztea (CM04 eta

CM05).

• Sistema de Evaluación Continua
• Sistema de Evaluación Final
• Herramientas y porcentajes de calificación:
  • Prueba escrita a desarrollar (%): 30
  • Trabajos individuales (%): 20
  • Trabajos en equipo (resolución de problemas, diseño de proyectos) (%): 10
  • Exposición de trabajos, lecturas… (%): 40

- Askotariko lanek ikasgaiaren notaren %50eko balioa izango dute.

- Idatzizko azterketak ikasgaiaren notaren %50eko balioa izango du.



Ikasleak ohiko deialdiari uko egiteko aukera izango du baldin eta irakasleari eskari bat helarazten badio idatziz (data eta sinadurarekin) lehen ebaluazio-ariketa egin baino lehenago.



Dena dela, ikasleak ebaluazio-ariketaren bat aurkezteak berarekin dakar ohiko deialdian ebaluatua izatea, eta beraz, uko egiten diola ohiko deialdian “ez aurkeztua” bezala agertzeari.

- Irakasgaia gainditzeko, atal bakoitza gainditzea ezinbesteko baldintza da.

- Ezohiko deialdiari uko egiteko nahikoa izango da ezohiko azterketara ez aurkeztea.

1. Ahots grabagailua/bideokamera eta soinu/irudi editorea.
2. Ordenagailua eta internet.
3. Bibliografia.

Bibliografía básica

- Barreña, A. (2012). Fonologiaren, lexikoaren, morfologiaren eta sintaxiaren garapena haur euskaldunengan, in Askoren Artean, Hizkuntzaz jabetzen (0-6). XVI. Jardunaldiak. Bilbo: Mendebaldea Kultura Alkartea.

- Barreña, A. & Ezeizabarrena, M. (2000). Kode bereizketa eta bateraketa eremu urriko hizkuntzarekiko elebitasun goiztiarrean. Ikastaria 12.

- Bavin, L.B. (2009). The Cambridge handbook of child language. New York : Cambridge University Press.

- Bronckart, J.P. (2007). Desarrollo del lenguaje y didáctica de las lenguas. Madrid: Miño y Dávila.

- Diaz de Gereñu, L., Manterola, I. & Garcia-Azkoaga, I. (arg.) (2021). Euskara oinarri eta eleaniztasuna helburu. Hizkuntzen garapena eta erabilera aztergai. Bilbao: UPV/EHUko argitalpen zerbitzua.

- Gutierrez, J. & Ezeizabarrena, M.J. (2021). Hotsetik hitzera. Nola bereganatzen dute hizkuntza haur euskaldunek? Donostia: Erein.

- Hammers, J. & Blanc, M.H.A. (2000). Bilinguality & Biligualism. Cambridge: CUP.

- Manterola, I. (2012). Diskurtso gaitasunen jabekuntza euskara H2 duten haurrengan: ipuin-kontaketak aztergai, in Askoren Artean, Hizkuntzaz jabetzen (0-6). XVI. Jardunaldiak. Bilbo: Mendebaldea Kultura Alkartea.

- Serra, M., Serrat, E., Solé, Rosa, Bel A. & Aparici, M. (2013). La adquisición del lenguaje. Barcelona: Ariel.

Bibliografía de profundización

- Almgren, M.; Idiazabal, I. & Manterola, I. (2009). Euskararen ikaskuntza H1 eta H2 gisa 5 eta 8 urte bitartean. In Euskera 2009, 54, 2-1. zatia, 683-721.
- Barreña, A. (2012). Fonologiaren, lexikoaren, morfologiaren eta sintaxiaren garapena haur euskaldunengan, in Askoren Artean, Hizkuntzaz jabetzen (0-6). XVI. Jardunaldiak. Bilbo: Mendebaldea Kultura Alkartea.
- Erdozia, K., Santesteban, M., eta Zawiszewski, A. (koord.) (2021). Bi hizkuntza garun bakarrean: euskal psikohizkuntzalaritzaren ekarpenak eta erronkak. Bilbo: UEU & UPv/EHU.
- Ezeizabarrena, M.; Manterola, I. & Beloki, L. (2009). Euskara H2 goiztiarraren ezaugarrien bila: adizkiak eta gramatika haurren ipuin-kontaketetan. Euskera 2009, 54, 2-1. zatia, 639-681.
- Ezeizabarrena, M. J. & Munarriz, A. (2017). Subject advantage in the production of relative clauses in Basque. In Lauchlan, F. & Parafita Couto, M. C. (Eds.), Bilingualism and Minority Languages in Europe: Current trends and developments. Cambridge Scholars Publishing, 183-211.
- Ezeizabarrena, M. J.; Munarriz, A. & Loidi, U. (2017). Bilingual production of relative clauses in languages with opposite head-complement directionality, in Bellamy, K.; Child, M.; González, P.; Muntendam, A. & Parafita Couto, M. C. (Eds.), Multidisciplinary approaches to bilingualism in the Hispanic and Lusophone world. Amsterdam: John Benjamins, 281-309
- Garcia Azkoaga, I.M., Idiazabal, I. & Larringan, L.-M. (2009). Contar el mismo cuento a los 5 y a los 8 años. Una explicación desde la perspectiva del interaccionismo sociodiscursivo, Estudos linguísticos. Linguistic Studies, Nº 3, julio 2009, 211-227.
- Idiazabal I.(1994). Elementos de cohesión y conexión en las primeras fases de la adquisición del lenguaje: análisis de la producción verbal de un niño bilingüe vasco-hispanófono, in Meisel, J. (Org.) La adquisición del vasco y del castellano en niños bilingües, Frankfurt: Vervuert.35-68.

Revistas

- Bilingualism: Language and Cognition
- First Language
- Fontes Linguae Vasconum
- Infancia y Aprendizaje
- International Journal of Bilingualism
- Language Acquisition
- Second language research
- Studies in Second Language Acquisition
- Tantak

Direcciones web

- Bilingualims Matters: http://www.bilingualism-matters.org.uk/
- ELEBILAB: http://www.elebilab.com/public_home/ctrl_home.php
- ESRC Centre for Research on Bilingualism in Theory & Practice: http://www.bilingualism.bangor.ac.uk/
- Gogo elebiduna: http://www.ehu.es/HEB/Gogo%20Elebiduna.htm