2014ko azaroaren 19an, Bordelen, Euskal Herriko Unibertsitatearen eta Bordeleko Unibertsitatearen arteko mugaz gaindiko aliantza eratu zen, Akitania-Euskadi euroeskualdeko campus bat garatzen laguntzeko, ezagutzan eta nazioarteko proiekzioan oinarritutako euroeskualde bat bultzatuko duena. Mugaz gaindiko campus hau bi unibertsitateen bikaintasun-programetatik abiatuta sortu zen, DIPCren (Donostia International Physics Center) eta Tecnaliaren lankidetzarekin. 

Garai hartan Euskal Herriko Unibertsitateko errektorea zen Iñaki Goirizelaiak eta Bordeleko Unibertsitateko presidente zen Manuel Tuñón de Larak gauzatu zuten mugaz gaindiko aliantza hori. Ondoren, hitzarmena sinatu zuten Iñigo Urkullu Eusko Jaurlaritzako lehendakariak eta Alain Rousset Akitaniako Eskualde Kontseiluko presidenteak. Sinadura-ekitaldi hartan, UPV/EHUko errektorea zen Goirizelaia pozik agertu zen aliantza estrategiko horrengatik: "Ikuspegi komuna dugu, ahots bakarra eta diskurtso partekatua. Baina badugu beste zerbait: bidaide onenak. Euskal Herriko Unibertsitatearen eta Bordeleko Unibertsitatearen arteko aliantza estrategikoa errealitate bat da dagoeneko". Bestalde, Manuel Tuñón de Lara Bordeleko Unibertsitateko errektoreak bi unibertsitateek partekatzen duten lan-eremuetako bat nabarmendu zuen: "ikerketaren alorrak ahalbidetu digu aurrera egitea". 

Mugaz gaindiko campusa abian jartzeko ekitaldi horretatik hamar urte igaro dira prestakuntzan eta ikerketan lankidetza estuan. Hamarkada bat, ikasleei, irakasleei, ikertzaileei eta administrazio eta zerbitzuetako langileei irakasteko, ikasteko eta gaitzeko ingurune bakarra emateko hasierako helburuari tinko eutsiz; Europan ikerketa kooperatiboko gune liderra ezartzea, eta, enpresekin, gizarte-erakundeekin, administrazio publikoekin eta herritarrekin batera, ezagutzan eta berrikuntzan oinarritutako lurralde-ekosistemak sustatzea. 110.000 ikasle ditu, irakasle eta ikertzaileen 9.000 kide eta Teknikariak eta Kudeaketako eta Administrazio eta Zerbitzuetako 5.000 kide. 

Josianne Owona Bordeleko Unibertsitateko, DIPCko eta UPV/EHUko Kimika Teoriko eta Modelizazio Konputazionaleko baterako tutoretzako doktoregoko ikaslea da, Frédéric Castet (Bordele) eta Claire Tonneléren (DIPC) ikuskaritzapean, eta David Casanovarekin (DIPC) lankidetzan. Doktoregoko lehen eta bigarren urteetan mekanoluminiszentziaren fenomenoan lan egin zuen, non materialaren gaineko edozein ekintza mekanikok argia igortzea eragiten duen. Bereziki, sistema mekanoluminiszenteetan presioak dituen efektuak eta egoera kitzikatuei nola eragiten dien (argia igortzea ulertzeko funtsezkoa) behatu zuen. Josianne Owonak aurtengo EHU Euskampus Bordeaux Egunean aurkeztu zuen bere proiektua. "Beti da esperientzia aberasgarria niretzat nire lana aurkeztea eta askotan kimikaren arlo espezifiko honekin ohituta ez dauden pertsonen erreakzio positiboak ikustea. Nire egunerokoan, zientzialari gisa, ez dut zertan elkarreragin handirik izan tutoretzapeko beste doktorego-ikasle batzuekin, eta askotan bakarra naizela sentitzen dut. Beti da ekitaldi handia euroeskualdean zenbat lankidetza eta ekimen dauden nabarmentzeko, eta pozik nago haren parte naizelako. Eztabaidak hasteko, sarea zabaltzeko eta nire eremutik kanpoko proiektuak ezagutzeko ere leku egokia da; adibidez, BasQ aurkezpenak jakin-min handia sortu zidan. Horregatik, asko baloratzen dut nire parte-hartzea, eta zoragarria da jakitea ez nagoela bakarrik, ez naiz bakarra", azpimarratu du doktoregaiak.

Gorka Telletxea Euskal Herriko Unibertsitateko Nautikako ikaslea eta Saltillo belaontziko eskifaikidea da. Aurten, hirugarren aldiz, mugaz gaindiko campusean parte hartu du. Bilbotik Plentziarako nabigazioa izan da, nautikako 7 kide eta Bordeleko Unibertsitateko zein UPV/EHUko biologia graduko beste hainbeste kiderekin osatutako eskifaiarekin. “Bidai honetan, kultura, hizkuntza eta ohitura ezberdinetako jendearekin gure belaontzia martxan jarri eta Plentziarako bidea osatu behar genuen. Eskifaiko kide beterano gisa, kide berri guztiei nabigatzen irakatsi eta antolatu behar nituen eta eskerrak eman behar dizkiet etorri ziren guztiei, oso erraz hartu baitzioten belaontzian nabigatzeko koxkari. Gainera, euren ezagutzak gurekin partekatzean ikuspegi ezberdin asko izan genituen, alde batetik UPV/EHUko biologia gradukoen ikuspegiak, bestetik Bordeleko Unibertsitateko ikuspegiak eta noski gure Nautikako ikuspegiak. Horrela, nautikakoak ez direnak nabigatzaile bihurtu ziren egun batzuez 1932ko belaontzi klasiko batean nabigatuz Bizkako Golkoan barrena. Horregatik sartu nintzen proiektu honetan, Saltilloko eta UPV/EHUko ordezkari bezala nire esperientzia partekatzera. Gainera, beste unibertsitate bateko ikasleen esperientziak ezagutzera eta ahal bezala haiengandik ikastera. Horrela, lau haizetara zabaldu nahiko nuke Saltillon egiten dena, ez baitago Saltillo  bezalako erremintarik horrelako proiektua burutzeko gai denik”, dio Nautikako ikasleak.

Emaitza bikainak 

Hamar urte hauetan, Mugaz gaindiko 8 Lankidetza Laborategi (LTC) eta 16 LTC incubator jarri dira martxan. Laborategi horietan 200 pertsona baino gehiagoko komunitate ikertzailea, kotutoretzako 40 ikertzaile eta doktoratu aurreko ikertzaile eta elkarrekin ikuskatutako 15 post-dokt biltzen dira. Guztira, hogeita hamar ikerketa-proiektu garatzen dira elkarrekin eta lurraldeko 40 eragilerekin baino gehiagorekin elkarlanean aritzen dira. Guztira, 200 argitalpen eta 4 patente bateratu sortu dira. 

Astelehenean Mugaz Gaindiko zortzigarren Lankidetza Laborategia (LTC) iragarri zen: CannaMetHD, neurozientzien arloan. Susana Mato UPV/EHUko ikertzaileak eta Giovanni Marsicano UBko ikertzaileak batera zuzentzen dute. "Helburu nagusia da kanabinoide-konposatuen paper bioenergetikoari buruzko egungo ezagutza zabaltzea, glia-zelulei eta horiek garunaren funtzionamenduan duten eraginari dagokienez. Proiektu hau UPV/EHUko 5 laborategiren eta garuneko sistema endokannabinoidearen azterketan adituak diren Bordeleko Unibertsitatearen arteko lankidetza luzearen emaitza da, eta gaixotasun neurologikoak tratatzeko agente terapeutiko berriak aurkitzea erraztuko du. CannaMetHD partzuergoak kolaboratzaile-sare garrantzitsua du esparru akademikoan, klinikoan eta bioteknologikoan, eta mugaz haraindiko apustua sendotzen du neurozientziako goi-mailako ikerketaren eta hezkuntzaren alde, Euskadiko eta Akitaniako ekosisteman osasuna eta zahartze osasungarria hobetzeko funtsezko zutabe gisa ", azaldu du Susana Mato ikertzaileak. 

Lankidetzarako Mugaz Gaindiko Zortzigarren Laborategia: CannaMetHD 

Bestalde, graduondoko 7 titulazio aktibo daude, 2 Erasmus Mundus barne, hainbat esparrutan: itsas baliabideak, ingurumen-ekotoxikologia, polimeroen zientzia, enologia berritzailea, industria-antolaketa, sare elektriko adimendunak eta lehengaien kudeaketa. Berrikuntza pedagogikoko mugaz gaindiko komunitate bat sortu da Ocean i3 eta EmpacT i3 proiektuen bidez. Proiektu horiek POCTEFA programak kofinantzatu ditu, eta bi unibertsitateetako 50 irakasle bildu ditu. Komunitate horretan 140 proiektu baino gehiago garatu dituzte 16 diziplinatako ikasleek, mugaz gaindiko lurraldeko 25 eragileren laguntzarekin. Era berean, Challenge Based Education-en (CBE i3lab) Laborategi Iraunkorra sortu da, tutoretzako 50 tesi defendatu dira eta gaur egun 20 gehiago daude abian. Era berean, COFUND Europako programaren ADAGIO proiektua garatzen ari da. Proiektu horrekin, elkarrekin gainbegiratutako doktoratu ondoko 15 ikertzaile finantzatzen dira fabrikazio aurreratuaren arloan. 

Azkenik, mugaz gaindiko 7 proiektu garatu dira Euskampusen Misioak programaren esparruan, 4 proiektu ENLIGHTen esparruan, seed-funding mekanismoaren pean, eta 7 proiektu Euskadi-Akitania-Nafarroa Berria Euroeskualdeak kofinantzatuta. Eta bi unibertsitateek Mugaz Gaindiko Udako Ikastaroen Programaren sorrera bultzatu eta gidatu dute, Euroeskualdeko beste unibertsitate publiko batzuekin batera. UPV/EHUk eta Bordeleko Unibertsitateak Frantziaren eta Espainiaren arteko lankidetzari emandako 2018ko Diálogo Saria jaso zuten 2023an. Diálogo Frantziaren eta Espainiaren arteko adiskidetasun elkartea da, eta bi herrialdeen arteko lankidetza sustatzea du helburu, kultura, ekonomia, gizarte, hezkuntza eta zientzia arloetan. 

Ardatz atlantikoaren gida 

Mugaz gaindiko UPV/EHUren Bordeleko Unibertsitatea campusaren hamar urteko ospakizunaren esparruan, EHUren Euskampus Bordeaux Egunaren barruan, urriaren 14an, astelehenean, Imanol Pradales lehendakariak bide hori indartzearen aldeko apustua egin zuen, "Europako industria eta ekonomia berpiztean, zientzia, ikerketa eta ezagutzan aurreratuen dauden eskualdeak lotura-, garapen- eta hazkunde-nodoak izango direlako. Ezin gara atzean geratu. Euskampus ardatz atlantikoaren aldeko apustua gidatu behar duen lantza-punta bezala ikusten dut ". Era berean, Bordeleko Unibertsitateko presidente Dean Lewisek nabarmendu zuenez, "Euskampus erakundeen artean zubiak eraikitzeko, ezagutza partekatzeko eta elkarrekin berritzeko dugun borondate irmoaren sinboloa da. Hamargarren edizio honek etapa garrantzitsu bat markatzen du gure elkartearen bizitzan, eta urteetan zehar ehundu ditugun lotura sendoen testigantza ematen du ". 

Epe luzera begira dagoen aliantza

Euskal Herriko Unibertsitateko errektore Eva Ferreirak, bere aldetik, azpimarratu zuen Bordeleko Unibertsitatearekin egin zen aliantza "prestakuntza- eta ikerketa-erakunde gisa dugun nortasunaren osagai" bihurtu dela. Epe luzera begira dagoen aliantza bat da. Ez dago benetako asmo handiko proiekturik begirada labur batekin zabal daitekeenik, anbizioaren oinarrietako bat ikuspegi zabala, hegaldi altua, aurrea hartzeko eta planifikatzeko gaitasuna baita ". 10 urteren ondoren, euskal unibertsitate publikoko errektoreak uste du edozein proiektu sendotzeko konpromisorik handiena hartu duen aldia igaro dela. "Eta basamortuko zeharkaldiaren ondoren, hazkunde esponentziala dator. Gure aliantza estrategikoa fruituak ematen jarraitzeko ez ezik, fruituak biderkatzen direla egiaztatzeko prestasun hobean dago ", ondorioztatu du. 

250 lagun inguruk hartu zuten parte hamargarren EHU Euskampus Bordeaux Egunean, ikertzaileek eta ikertzaileek, ikasleek eta irakasleek, beren proiektuak partekatu zituzten eta, batez ere, lankidetza-bideak zabaltzen jarraitzeko oinarriak ezarri zituzten.