Familiaren irakurzaletasuna eta emaitza akademikoak

Intuizioz, susmatzen dugu etxean irakurtzeko zaletasuna bada, haurrek emaitza hobeak izango dituztela eskolan. Irakurtzen duen familiak kulturarekiko kezka duela esan nahi duelako, irakurtzeak berak jakintza zabaltzen duelako edo, besterik gabe, irakurtzea maila intelektual jakin baten seinale izanik, genetikoki edo haurrek emaitza hobeak izango dituztelako, baina iruditzen zaigu halako harremanik badela etxean irakurtzearen eta eskolako emaitzen artean.

Iturria: Flickr - CC-by robtxgal

Family Reading time – CC-by robtxgal

 

Intuizio hori ikerketa bidez oinarritzea, baina,  korapilotsua da, faktore asko daudelako tartean eta ondorioz, zaila da faktore gakoak identifikatzea. Walter García-Fontes ikertzaileak modu berezi bat proposatu du faktore hauek aztertzeko: analisi ekonomikoak egiteko erabiltzen diren metodoak aplikatzea PIRLS 2011 nazioarteko irakurketa galdeketa analizatzeko.

 

ZER DA PIRLS?

PIRLS irakurle gazteen gaitasunaren eboluzioa ebaluatzeko nazioarteko galdeketa da,  IEA  elkarteak antolatzen duena. IAE hezkuntza lorpenak ebaluatzeko nazioarteko elkartea da, ikerketarako gobernu agentzia eta erakundeek osatzen dutena (International Association for the Evaluation of Educational Achievement). 48 herrialdetako Lehen Hezkuntzako 4. mailako eta DBHko 2. mailako ikasleek hartzen dute parte.

Euskal Autonomia Erkidegoan, ISEI-IVEI institutua arduratzen da proba honen itzulpenaz eta kudeaketaz. Esteka honetan ikus daitezke proba honen inguruko xehetasunak euskaraz: http://www.isei-ivei.net/eusk/timss/indextimsse.htm

 

ZER DIO EMAITZEN ANALISIAK FAMILIAREN IRAKURZALETASUNAREN ERAGINAZ?

Walter García-Fontes ikertzaileak familiaren irakurketa ohiturek haur-gazteen emaitza akademikoetan duten eragina aztertu nahi izan du,  PIRLS 2011 galdeketako emaitzetan jasotzen diren datuen analisi ekonomikoa eginez. Bi datu aztertu ditu arretaz: gurasoek haurrekin egiten dituzten irakurketa-jarduerak eta gurasoek beraiek duten irakurketa ohitura. Bi datu hauek hautatu ditu gurasoek bi modutara izan dezaketelako nagusiki eragina beren haurren garapenean: zuzenean eraginez edo eredu/modelaje bidez.

Iturria: Flickr - CC - by montereypubliclibrary

Read at Home! CC-by Monterey Public Library

Bere ondorioen arabera, eragin esanguratsu positiboa dago etxean irakurtzeko ohituraren eta emaitza akademikoen artean. Batezbeste, irakurketan inplikatzen diren gurasoak dituzten ikasleek portzentualki 10 puntu aurreratzen diete ohitura hori ez duten gurasoak dituzten ikasleei.

 

Baina emaitza interesgarriena da gurasoen irakurzaletasunak ez duela horrenbesteko eraginik eta bai haurrekin batera egiten diren irakurketa-jarduerek. Horregatik, gurasoak oso irakurzale izan gabe ere, haurrekin irakurketa momentuak partekatzeak garrantzi handia izan dezake haurraren garapen akademikoan.

 

Ikerketa osoa Hezkuntza, Kultura eta Kirol Ministerioaren webgunetik deskarga daiteke (gaztelaniaz): http://www.mecd.gob.es/inee/Documentos-de-trabajo/PIRLS_TIMSS_5.html

Ikasgela… atzekoz aurrera?

“FLIPPED CLASSROOM”

Asko ari da aipatzen “flipped classroom” edo ikasgela atzekoz aurrera jartzeko proposamen metodologia. Funtsean, metodologia honek ohiko prozedurari buelta eman nahi dio: normalean aurrez aurreko eskoletan irakaslearen azalpenak entzuten dira eta gero etxean ariketak egiten dira (problemak, idazlanak, proiektuak…); atzekoz aurrerako ikasgelak proposatzen du irakasleak bideoan grabatzea bere azalpenak ikasleek etxean ikusteko eta horrela, aurrez aurreko eskoletan normalean etxerako uzten diren ariketak egiten dira, taldean eta sozializatuz (Wikipediako ingeleseko gunetik hartua eta libreki itzulia: Flip teaching).

User Generated Education blogetik hartua

Hortik abiatuta, proposamen xume edo sofistikatuagoak egin dira. Google-n bilaketa azkar bat eginda, material mordoa eskura daiteke “flipped classroom” terminoei lotuta: artikulu zientifikoak, blog sarrerak, irudiak, grafikoak, sareak, MOOC ikastaro masiboak…

 

Egia esan, azalpena-ariketak prozedura tradizionalari eutsi ez diogunoi, “flipped classroom” proposamena ez zaigu oso atzekoz aurrerakoa iruditzen. Irakasleak jarraitzen du izaten azalpenen ardatz eta ikas-agendaren gidari.

Irudiaren iturria: Flickr, CC-by

Flipped Learning Design in VET Workshop, by Guardian Vision

 

DIDAKTIKA, ATZEKOZ AURRERA

Eskolak atzekoz aurrera jartzeko, proposamena da irakasgaia amaitzen denean diseinatzea, hasieran egin ordez. Hau da: helburua da ikas-prozesuaren amaieran izatea irakasgaia diseinatuta, materialak sortuak eta ekoizpena prest, eta irakasgaia parte hartzen duten ikasleek sortzea, irakasgaiaren laguntzaz. Astakeria? Egin ditudan esperimentazioak kontrakoa erakutsi didate.

Azken batean, nola programa daiteke irakasgai bat ikasleak aurrez aurre ezagutu gabe? Nola ezar daiteke eskolen kronograma, ikasleak ikusi ez ditugunean? Ez al da ikaslea ardatza? Didaktika diseinu gehientsuenak, teoria pedagogiko nagusien kontrako norantzan doaz, irakaslearen plangintzaren mesede.

 

Irudiaren iturria: Vanguard Visions on Flickr - cc by

Flipped Learning Design in VET Workshop, by Vanguard Visions

Web 2.0-ren hedapenak ikas-prozesuetan izan duen arrakasta handiena izan da ikasleak ekoizle bihurtu izana, “prosumidore”, hitz googleagarriagoa nahi bada. Informazioa bilatzea, iragaztea, interpretatzea eta manipulatzea da, une honetan, gaitasun gako bat nork bere kasa ikasten ikasteko eta mundu konplexuan eroso mugitzeko. Irakasgaiaren helburuak ikasleei aurkeztuta, hainbat proiektu gida daitezke jakintza-esparru horretan ikasleak beraiek izan daitezen edukiak ekoizten dituztenak, ikuspegi sozio-eraikitzailearen proposamenari segiz.

 

Prozesu horretan, irakasleak, noski, oso jantzita izan behar du jakintza-esparru horretan, ikasleen askotariko proposamenen artean zein, zergatik, noiz argitasunez azaltzeko eta ikasleen aurrerabidea ziurtatzeko. Zorroztasunez jokatzeaz gain, irizpideak eta arrazoiak ikasleei transmititzea da helburua, eta ez informazio prefabrikatua.

 

 

Apur ditzagun ikas-atazen kateak eta jar ditzagun ikasleak jo eta ke lanean, beraiek baitira ikasi behar dutenak!

Hizkuntza-Teknologiak eta Twitter

Bitxia iruditu zait Twitterren jasotako berri hau, @Ingumakeriak kontuaren bidez:

 

Ixa Taldea – EHU

 

Ixa Taldea EHUn hizkuntzaren prozesamendurako ikerketetan 1987an hasi zen eta harrezkero, askotariko ikerketetan hartu du parte. Lan-talde handia da: 32 informatikarik, 8 hizkuntzalarik, 2 ikerkuntzarako teknikarik eta administrari laguntzaile batek osatzen dute. Espero dugu aurten jarraipena ematea iaz hasitako elkarlan bideari, hainbat hizkuntza proiektutan (eta blog honetan kontatzea, noski…).

 

Sare sozialetan erabiltzen den hizkerak ahozkotasunaren erregistroa imitatzen du baina ez du simulatzen, forma berriak asmatu baitira ahozkoaren soinuak eta elementu paralinguistikoak adierazteko. Adibidez, inork ez du esaten ozenki “ederrrraaaaaaaaa”, baina hizkiak eta bereziki bokalak luzatzea adierazkortasunerako bide gisa erabiltzen da. Hori ez da hizkuntza-ingenieritzaren oso gustuko, zaildu egiten baitu hizkuntzaren interpretazio automatikoa.

 

Tweet-norm – Elhuyar

 

Ixa Taldeak erronka bota du, hortaz, SEPLN 2013 kongresuan: Ezetz asmatu modua prozesamendu naturalerako sistemek sare sozialetan botatzen ditugun egitura eta forma bitxi horiek atzemateko!

 

Zorte ona opa diegu partaideei!

HiTz UrdINaK, PaLaBraS AzuLeS: Hizkuntzarekin Jolasean

Aurtengo abuztuan, PaLaBraS AzuLeS proiektuko koordinatzaileak jo eta ke jarri dira lanean ikasturte honetarako sormeneko idazketa proiektu berri bat aurkezteko. 2013ko urtarrilean ekin zioten lehen proiektuari eta uneotan baliabide eta ideia ugari dituzte bildurik, mailaren arabera erabiltzeko:

PaLaBrAs AzuLeS, HiTz UrdINaK proiektuaren logoa

http://elmarescolorazul.blogspot.com.es/

KOORDINATZAILEAK

Ana Galindo da proiektu osoaren koordinatzaile nagusia eta 3. mailako web koordinatzailea.

Francho Lafuente, IKT koordinatzailea eta blogaren koordinatzailea 3. mailan.

Silvia González Goñi, 2. mailako koordinatzailea eta proiektuko komunitatearen kudeatzailea

Jorge Torrente, 1. mailako koordinatzailea

 

AHOLKULARIAK

Haur Hezkuntzan: Salomé Recio
Lehen Hezkuntzan: Julián Trullenque
Bigarren Hezkuntzan eta Batxilergoan: Lourdes Domenech

http://azulespalabras.webnode.es/

http://azulespalabras.webnode.es/

 

PARTAIDETZA MAILAK

2013/14 ikasturtean zehar, 101 irakasle ariko gara blog berrian (http://azulespalabras.webnode.es/ argitaratzen hiru partaidetza-mailatan bildurik:

  1. Maila: Noizbehinka argitaratuko duten partaideak, teknika, baliabide edota sormeneko idazmena sustatzeko proposamenak eman nahi dituztenak.
  2. Maila: Gutxienez hilean behin argitaratzeko konpromisoa hartzen duten partaideak. 2. mailan hartuko dut parte gaztelaniaz, Gipuzkoako Campuseko Esperientzia Geletako 1. mailako ikasleekin landutako proposamenekin.
  3. Maila: Gutxienez hilean behin, hurrenkera didaktiko edo proposamen didaktiko oso bat argitaratzeko konpromisoa.

Proiektua edozein hizkuntzatara zabaldu denez, 3. mailan, Lehen Hezkuntza Graduko Hizkuntzaren Didaktika irakasgaiko ikasleekin batera hartuko dut parte. Asmoa da ikasleek hurrenkera didaktiko oso bat idaztea, klasean lantzea hobekuntzak egiteko eta euskaraz argitaratzea.Ikasleek nahi izanez gero, gaztelaniaz ere argitaratuko dute.

Blog honetan argitaratuko ditugu horietako lan batzuk, HiTZ UrdINaK proiektuko euskarazko txantiloia erabiliz (hemen deskarga daiteke, .doc formatuan). Twitterren, #hitzurdinak etiketa erabiliko dugu proiektu honetaz euskaraz aritzeko.

 

Seguru Lehen Hezkuntza Graduko ikasleek ideia polit askoak eskainiko dizkigutela, irudimentsuak eta eraginkorrak!

 

Hizkuntza eta Hezkuntza hizpide: albisteak eta hausnarketak

Kaixo mundua!

Bertziklatu behar dela eta… niri blog hau berregitea otu zait, hemendik aurrera Hizkuntza eta Hezkuntza hizpide izateko asmotan.

Urte luzez Donostiako Legazpi 6 euskaltegian helduekin lanean aritu ondoren, 2004. urtean Euskal Herriko Unibertsitatean hasi nintzen, lehenik Filosofia eta Hezkuntza Zientzien Fakultateko Didaktika eta Eskola Antolakuntza Sailean, eta 2007. ikasturtetik hona, Hizkuntzaren eta Literaturaren Didaktika Sailean, hasieran Gasteizen eta 2009. urtetik Donostiako Irakasleen Unibertsitate Eskolan.

 

Nire lan ibilbidearen gorabeherek bultzatuta, urte hauetan hainbat irakasgaitan aritua naiz: Hezkuntza Teknologia, Curriculuma eta Diziplina Arloak, Euskara eta Bere Didaktika, Komunikazio Gaitasunaren Garapena, Hizkuntzaren Didaktika, Gaztelania ikasle bisitarientzat, Hizkuntza eta Literatura Esperientzia Geletan… Azken urteotan gaztelaniaz egokitu zait eskolak ematea, baina euskarazko irakasgaiak “eskuratu” ditudala baliatuta, euskara hutsezko hausnarketa blogari ekitera animatu naiz.

oohhhmmm_tx

Beste blog hauetan ere topatuko nauzue:

@ainhoaeusInterneten beste hainbat lekutan ere banabil, baina errazena da Twitterren bilatzea, @ainhoaezeiza kontu “formal” ofizial euskara hutsezkoan, edo @ainhoaeus, gaztelania nagusi den kontu kaotikoan.

Nire asmoa da gutxienez artikulu bat argitaratzea astero eta ahal badut, gehiagotan. Unibertsitateko eskoletako ideiak edo pentsamenduak, albiste interesgarriak, beste hizkuntza batzuetan topatu ditudan ideien euskarazko bertsioa… Ikasturte hasierako asmo onak izango ote?