Castells ministroa: teknokrata hippiea eta bere plan neoliberalak unibertsitate publikoa desmuntatzeko

2020ko maiatzaren 28an, El Salto Diario egunkariko El Sacapuntas ikasle artean lantzen duten blogean, artikulu deigarri bat argitaratu zuten, hauxe izenburua:

El ministro Castells: el tecnócrata hippie y sus planes neoliberales para desmontar la Universidad pública

Lehenik eta behin, esan beharra dut testuko hainbat ideiarekin ez natorrela bat, baina interesgarria iruditu zait eztabaida zabaltzeko. Bitxia da artikulu hau izatea izan dudan lehen berria eta, oraingoz, bakarra, unibertsitatearen errege dekretu berriaren zirriborroaz, eta epea amaitzear dagoelarik, azken hilabeteotan jasotako mezu ofizial ugariren artean, ez dut izan zirriborroaren aipamen bat bera ere. Mezu asko kalifikazio-modu berrien inguruan, segurtasun eta higieneaz, egelaren funtzionamenduaz… baina hitzik ere ez datorren unibertsitatearen eztabaidaz.

Aitzakia honekin, irratsaio hauxe prestatu dut Dulantziko Mitxoleta Libertarioak programan:

Irratsaioa deskargatu

Irratsaio hau Alegría Libertaria irrati librearen parte da ( https://alegrialibertaria.org ).
KREDITUAK
Sintonia: Mitxoleta – Eneritz Furyak
Musika:
Nire bala – Haizea
Kapitalismoak – Gontzal Mendibil eta Xeberri

Artikuluaren itzulpena uzten dizuet, patxadaz irakurtzeko, ea gai garen irakasleok antolatzeko, eta ez, Bolognako prozesuan eta beste hainbatetan egin dugun bezala, ikasleak izan daitezela protestatzen dutenak, gu, bitartean, goitik eta mespretxuz begira gaudelarik, gure pribilejio-lekutik.

Castells ministroa: teknokrata hippiea eta bere plan neoliberalak Unibertsitate publikoa desmuntatzeko

Unibertsitateetako ministro den Manuel Castells jaunak unibertsitate publikoaren digitalizazioa inposatzeko asmoa du, eta horrek unibertsitatea bera suntsitzea ekarriko luke. Horrez gain, Bolonia Plan hau alarma egoeran tramitatzen hasi da, ikasleak azterketa garaian daudelarik; eta 3+2 gatazkatsua onartu nahi du, PPren “Wert” proiektutik hartuta. Castellsek unibertsitate publikoaren merkatalizatze erradikala nahi du. Ministro izan aurretik, baieztatzen zuen errektoreak erakunde pribatuek aukeratu behar zituztela eta ikasleek askoz gehiago ordaindu behar zutela urteroko matrikulagatik. Proposatu zuen, halaber, unibertsitateek eta irakasleek elkarren lehian jardutea eta finantzazioa eta soldatak lehia horren emaitzen araberakoak izatea.

2015ean, Castellsek iragartzen zuen teknologia berriek aldaketa eragin behar zutela pedagogian, edukietan eta baita unibertsitatearen zeregin nagusian ere. Baina, ze aldaketa? hezkuntzaren digitalizazioa? Eta, batez ere, zergatik? Etorkizuna direlako, erantzungo luke ministroak. Etorkizuna Botereak dioena da.

Castellsek koronabirusa baliatu du teknologia prozesu pedagogikoan erabat sartzeko, unibertsitatearen kaltetan. Orain dio covid19ak horretara behartzen duela (hori faltsua delarik), baina 2015ean ez zegoen covid19rik eta gauza bera eskatzen eta sustatzen zuen, behin eta berriz. Horri ideologia deritzo. Estrategia ere bai. Manipulazioa ere bai. Pedagogia neoliberala ere bai. Eta lelo haren adierazpena da: “krisia erabiltzea jendeak bestela onartuko ez lituzkeen neurriak ezartzeko”. Azken boladan, ikusten ari gara teknokratak gizarteari beren proiektuak inposatzen hasten direnean, titularrek aitzindaritzat jotzen dituztela, “arazoak eta irtenbideak aurretiaz ikusteagatik”. Gure lepotik barre egiten dute.

Begira zer proposatzen duen ministroak, ez dena “ez eskuinekoa eta ez ezkerrekoa” eta adar bietako onena biltzen duena: eskuinaren ideologia neoliberala eta ezkerraren itxura zarpaila.

Unibertsitate ministroak Unibertsitate publikoa txikitu nahi du

Bila dezagun pixka bat ministro berriak Unibertsitateaz zer pentsatzen duen jakiteko. 2008an, Castellsek bere buruari galdetzen zion nork izendatu behar zituen errektoreak, eta berak eurak erantzuten zuen: “pertsonalitate independienteen patronatuek, baliabideak jartzen dituztenek izendatuak”. Bai, ondo irakurri duzue: baliabideak-jartzen-dituztenek. BZO. Hau da, bere arabera, errektoreak unibertsitateak finantzatzen dituzten erakundeek izendatu behar dituzte, horrela, zure unibertsitateko hurrengo errektorea ez dute ikasle eta irakasleek bozkatu behar, Banco Santanderrek jarri behar du, horretarako ari da erosten unibertsitate publiko espainiarrak, bere “laguntza” eta hitzarmenen bidez. Edo dagokion gobernuak. Bai, seguru errektore horiek oso independienteak izango direla. Hori da eredu estatubatuarra, zeinetatik ministroak horrenbeste edan duen. Castellsek berehala gehitzen zuen, hala ere, “horrek ez duela kalitatea murrizten, ezta unibertsitatearen kalitatea ere”.

Horrekin batera, aholkatzen zuen “matrikulen prezioa igotzea, unibertsitateen aurrekontuaren parte nagusia ikasleen ekarpenen araberakoa izateko”. Orain ministro delarik, azken posizio hau asko ezkutatu du, oraingoz, eta bekak aldi batez sustatu ditu, neurri estruktural eta iraunkorrak ezartzen dituen bitartean, protestak ekiditeko. Gutxieneko errenta bezala, pentsioak kendu eta milaka langile kaleratzen dituzten aldi berean.

Duela lau urte, Castellsek zioen “AEBetako Unibertsitateak duen gauzarik inportanteena Unibertsitate ministeritzarik ez egotea” zela. Badakizue, neoliberalek ez dituzte eskuhartze politikoak gustuko. Berak, ordea, ez dio muzin egin eskainitako karguari. Izan ere, unibertsitate publikoaren egitura goitik behera aldatzeak (kasu honetan, bere oinarriak suntsitu eta egoitza birtual bilakatzeko helburua betetzeko) Unibertsitate-ministro zehatz bat behar du. Beharrezkoa du, halaber, Castellsen arabera, “sustatze neurriak ezartzea, dedikazioa eta produktibitatea saritzeko, soldatak eta prebendak gure portaeraren arabera desberdintzeko”. Besterik gehitu behar da? Teknokrata badirudi, teknokrata da.

Ministroaren asmoa da unibertsitate publikoek eta irakasleek elkarren artean lehia dezaten, kooperatu ordez, eta unibertsitatearen finantzazioa, baita irakasleen soldata ere, horren araberakoa izatea. Adierazpen horrek berehalako dimisioa eragin beharko luke. Txantaia proposatzen ari da unibertsitateak gobernuak ezarritakora makur daitezen (berez, multinazionalen eredura), irakasleek uko egin diezaietela beren klaseak emateko moduari eta euren baliabideei. Proposatzen du katedra askatasuna amaitzea, eta edukiak bere gustura sartzea, Santander Banku aipatua aspaldidanik saiatzen ari den bezala. Horrek esan nahiko luke uniformetasun ideologikoa ezartzea, unibertsitateek berezko duten askatasun-esparru honetan.

Bolonia Plana. Eta datorren 3+2 eredua

Hezkuntza komunitateak Castellsi leporatzen diote Bolonia Plana tramitatzen aritzea alarma egoeran gaudelarik. Baliatzen ari da ikasleak ez direla unibertsitatean biltzen eta zailago dutela antolatzea. Ministroak berak Kongresuan onartu zuen bezala, unibertsitateko erreformak egiteko “lehendik zegoen dokumentu bat erabili da”. Zehazki, Wert garaiko PPren proiektua. Azken finean, goiko aginduak dira eta berdin dio PP zein PSOE izan.

Ministroak, halaber, 3+2 eredua tinkatu du, unibertsitarioen kontrako azken urteotako erasorik handiena, azken hamarkadan ikasleen protestetan gehien salatutako kontua. Unibertsitate graduetako urte bat kentzea, ikasleak masterrak ordaintzera behartzeko. Hori zen Wert ministroaren proiektua, PSOEk eta Podemosek horrenbeste kritikatutakoa. Eredu honek behin betikoz zigortzen ditu klase baxuetako familietako ikasleak, baita klase ertainetakoak ere (klase baxu bihurtzeko prozesuan daudelarik), unibertsitate pribatuetako graduondoko tituluen merkatuaren mesedetan. Puntu gako bat da neoliberalen saiakeran unibertsitate publikoa progresiboki suntsitzeko. Wertena haur-jolasa baino ez zen, Castellsek proposatzen duen berregituraketaren aldean.

“consolida el que los Grados puedan ser de 240 créditos (con la excepción de aquellos que por directrices europeas deben ser de 300 o 360 créditos) y de 180 créditos. En este último caso, los Grados deberán focalizarse en aquellos ámbitos de conocimiento científico, tecnológico, humanístico y cultural que respondan a nuevas demandas sociales, laborales y económicas. Por otra parte, el Máster podrá disponer de 60, 90 o 120 créditos” (RD zirriborroa, 8. orr.).

“En los casos en que una titulación de Grado tenga 180 créditos, las Universidades podrán arbitrar ofertas formativas de Máster complementario al Grado, para que la formación generalista de estos Grados pueda completarse, en su caso, con la mayor especialización del Máster” (RD zirriborroa, 16. orr.).

Horren aurrean, greba baino ez dago, mugagabekoa beharrezkoa bada, gobernuak gure Unibertsitate publikoa enpresei saltzeari uko egin arte. Ikasleok planto egin behar diogu zentzugabekeria honi, duela urte batzuk egin genuen bezala. Egoera edozein delarik ere. Beharrezkoa bada, klaseetara joateari utzita, online badira, eta zereginak eta praktikak ordenagailuz egiteari utzita. Izan ere, oraingoan azkar egin nahi dute, Covidaren aitzakia erabiliz, erantzunik eman ez dezagun, eta ezkerreko gobernu mozorroa hartuta, despistatzeko.

Ministro berriaren beste asmo bat da da “karrerak kartan hautatzeko eredua ezatzea” edo “enpresa unibertsitatera hurbil dadin”, gradu eta masterretan dual aipamena zabaltzeko, zeinetan ikasleek lehen egunetik bertatik lan-kontratu batekin lan egin dezaten. Hori da lehen pausoa unibertsitatea enpresa handien formazio-gune bihurtzeko, etorkizuneko langileak teknikoki eta ideologikoki prestatzeko (baina ez humanitateetan edo filosofian, adibidez). Irakasleen komunitateak adierazten duenaren arabera, horrek esan nahiko luke karreren kontzeptua bertan behera uztea, beren logika propioa haustea eta ikasleek ezagutza-adar batean eduki beharko lituzketen ezagutza integralak apurtzea (soziologian, medikuntzan edo artean). Ministroaren proposamena “ibilbide akademiko irekiak planteatzea, koherentzia akademikoa bermatu gabe, unibertsitate publikoan eredu liberala ezartzea litzateke”, eta ondorioz, “goi-hezkuntza pribilegiatuenentzako merkatua bihurtuko litzateke, enpresen zerbitzura”. Horri hau gaineratzen diote irakasle-komunitateek: “bidea zabalduko litzateke lan-jardueraren aitortza arriskutsu batera, eta handitu egingo litzateke titulazio bakoitzean aitortuko litzatekeen eremua eta formazioa, prezio publikoetatik kanpo egin litezkeen ikastaro pribatuei atea zabalduz”.

“De igual forma, este real decreto introduce la posibilidad de adoptar formas específicas de articulación del plan de estudios en las enseñanzas oficiales, y por tanto de singularizar su proyecto académico, entre las cuales se encuentran la Mención Dual en los títulos de Graduado o Graduada y de Máster Universitario, los Programas de Grado con itinerario académico abierto, y los Programas académicos de simultaneidad de dobles o más titulaciones de Grado” (RD zirriborroa, 8. orr.).

“El número de créditos que sean objeto de reconocimiento a partir de experiencia profesional o laboral y de enseñanzas universitarias no oficiales no podrá ser superior, en su conjunto, al 25 por ciento del total de créditos que constituyen el plan de estudios. El reconocimiento de estos créditos no incorporará su calificación por lo que no computarán a efectos de baremación del expediente.

No obstante lo dispuesto en el apartado anterior, los créditos procedentes de enseñanzas universitarias no oficiales podrán, excepcionalmente, ser objeto de reconocimiento en un porcentaje superior al señalado en el párrafo anterior o, en su caso, ser objeto de reconocimientos en su totalidad siempre que el correspondiente título propio haya sido extinguido y sustituido por un nuevo título oficial que sea objeto de reconocimiento” (RD zirriborroa, 13. orr.).

“Si se programan prácticas académicas externas, éstas tendrán una extensión máxima del 25 por ciento del total de los créditos del título, y deberán ofrecerse preferentemente en la segunda mitad del plan de estudios, a excepción de los Grados que incluyan la Mención Dual, regulados por el artículo 18 de este real decreto cuya extensión estará entre el 25 y el 50 por ciento de los créditos, en títulos de Grado de 240 créditos y entre el 20 y el 40 por ciento de los créditos, en títulos de Grado de 180 créditos” (RD zirriborroa, 18. orr.).

“Las prácticas académicas externas obligatorias se cursarán en una empresa, o entidad, y consistirán en la ejecución de un contrato laboral con el o la estudiante, por una duración igual, al menos, que la de las prácticas académicas externas obligatorias necesarias para obtener la mención dual” (RD zirriborroa, 20. orr.).

Hala ere, komunikabideek bidea errazten diote. Wyoming-ek El Intermedio-n egin berri dion elkarrizketan ere, ustez ezkerreko telebista-saio bat, ministroarekin atsegin eta adeitsu azaldu ziren eta ez zen aipatutako neurri bakar bat ere aipatu, ezta PPk eta Wertek berak proposatutako neurri horietako bat bera ere (nahiz eta saio honek “kezka handia” adierazi zuen bere garaian Werten hezkuntza erreformaren aurrean).

Unibertsitatea “digitalizatu”: graduak online ikastaro bilakatuta

Baina ministro etorriberriak beste kontu bat ekarri du, hauxe adierazi zuen orain dela gutxi: “Gaur egun, Unibertsitateko ikasleen arteko elkarreragina eta ikasle-irakasleen artekoa nagusiki interneten gauzatzen da, klasean baino gehiago”. Non bizi zara, Castells? Ez: irakasleek epostaren bat bidaltzen dute eta testuak zintzilikatzen dituzte campus birtualean. Hori da interneten garatzen den harreman osoa. Beren lana aurrez aurrekoa da, ezin bestela izan. Irakaslea ez da txorimalo bat, bere lana ikasleekin harremanetan gauzatzen du. Honen guztiaren gakoa da hezkuntza erlazionala dela. Hezkuntza aurrez aurreko eta taldeko prozesu bat da. Nahitaez. Ez da internet bidez egin daitekeen gauza bat. Kontua da unibertsitate publikoa eraitsi nahi duela eta ez dago horren aldeko diskurtso sendorik. Irakaslea ez da youtuber bat. Berez, justu kontrakoa da (edo izan beharko luke), transmititzen duen egiagatik konbentzitzen duena eta ez estetikagatik edo antzezpenagatik (youtuberrek darabilten manipulazio emozionala eta ikusizkoa, hain zuzen ere).

Baina Castells saiatzen da kritika integratzen, komunikatzaile onek hala egiten dute, neutralizatzen ahalegintzeko, eta horregatik dio aurrez aurreko hezkuntza oso garrantzitsua dela, “jakina”. Baina hauxe nabarmentzen du: “Duela asko genekien, soziabilitate berria ikertu dugunok [nortzuek? zein ikerketa?], ingurune birtualak giza-harremanen osagai indartsu bat duela, sare sozialak populatzen dituztenek esperimentatzen dutena”. Ea ba, kontua ez da memeak partekatzea, pertsona baten urteetako formazioaz ari gara. Gainera, saiatzen da irakasle zalantzatiak berera eramaten, aurrez aurrekoaren alde hitz egiten du digitala nola edo hala txertatzeko, barka, eredu “mistoa” edo “duala”, beraiek dioten bezala. Baina eredu duala ezartzen badute, ondoren digital hutsa izango da. Bi eredu aurkari dira beren oinarri pedagogikoagatik eta ordezkatzen duten helburuagatik.

Herrialde honetan, gutxienez 36.000 unibertsitario ezin dira konektatu, hainbat unibertsitatetako errektoreek komunikatu batean salatu dutenaren arabera. Castellsek, argia bera, dio % 3koa dela. Dena konponduta: izendatzeko modua aldatu besterik ez dago. Ba kitto, 36.000 ikasle horiek lokutorio batetik segi ditzatela klaseak. Edo tabletak oparitu eta horrela ez dute etorkizuneko zabor-hezkuntza galduko.

Castellsek esaten digu (dena dela, gogoratu benetan nazioarteko kapitala ari dela hizketan) “unibertsitate hibridoa dagoeneko nagusi dela”. Hau erabat faltsua da. Beren ideiak inposatzen dituzte, ez etorkizun gisa, oraina balitz bezala baizik, onar ditzagun. Izugarria. Eta honela ondorioztatu du: “Errealitate hori onartzea denbora kontua da”. Iragarpen kutsua hartzen du eta mehatxuarena, aldi berean. Oinarrizko manipulazio-estrategia da: abiapuntu faltsu edo anbiguo bat erabiltzea beren asmoa txertatzeko, horrela, konklusioa ere faltsua da, halabeharrez.

Duela astebete, Carlos Fernández Liria filosofo eta unibertsitateko irakasleak artikulu bat idatzi zuen estrategia hau kritikatzeko. Badirudi Podemosetik gertuko pertsona ezagun bakarra izan dela kritikatzera ausartu dena. Artikulua orain dela bi urte argitaratu zuen liburuarekin dago lerrokatua: Escuela o barbarie. Entre el neoliberalismo salvaje y el delirio de la izquierda, hezkuntza suntsitzeko plana pedagogia neoliberalaren bitartez. Eskolaz egiten dituen interpretazio guztiekin bat ez bagatoz ere, merezi du liburua irakurtzea. Hemen dago liburuaren aurkezpen-bideoa, eta ez du alferrikako ezer (nahiz eta beef botatzen digun Pink Floyden harresiari lotuta).

El País egunkariaren hari berean dabiltzan lobby-ek gogotsu adierazi dute eredu honen alde daudela. Pasadizu bitxi bat dago honekin. El Paísek, hainbeste baliabide dituen komunikabide batek, paperezko kazetaritzatik (erreportajeak) digitalera pasatzea erabaki zuenean (horrek esan nahi duen guztiarekin), hori egiten lehen komunikabide handia izanik, bere asmoetako bat zen egunkariaren zuzendaritzari horrenbeste enbarazu egiten zion jendea gainetik kentzea: bere erredakzio-taldea, pentsamendu kritikoa eta zenbait erabaki zalantzan jartzen zuten ikuspegiak eta artikuluak idazten zituzten bertako kazetariak. Horrela, proiektu zentralizatua eta hierarkikoa eratu zuten, langile gutxiagorekin eta hainbat lan automatizatuz. Ze bitxia, bai, hori baita ekonomia kapitalistak eta Europak gizartearen eremu askotarako eskatzen ari dena. Hezkuntzarako, besteak beste.

Hori da, berez, kontua: pentsamendu kritikoa deuseztatzea, bat-batekotasuna eta espero ez dena guztiz murriztea, eta horixe da eguneroko bizitzan jendea topatzen denean gertatzen dena. Inoiz ez etxean, kideen arteko harremana desagertzen baita, eta irakaslea kontrolatuago dagoelarik, esaten duen guztia erregistraturik eta jasota geratzen delako. Irakaslea kudeatzaile bihurtuta edo kudeatu eta ebaluatu baino egiten ez duten hezitzaileek ordezkaturik. Teknokrata izateko prestatzen ari diren hezitzaile horiek, funtsean. Eta, bide batez, horrekin irakasleak desprofesionalizatu egin nahi dituzte, beren lanbidea suntsitu eta prekarizatu. Eta desprestigiatu, hau El Paísek gutxienez duela 3 urtetik hona oso modu agerikoan egiten ari dena, iritzi-artikuluen bitartez.

Agamben-ek, bere azken artikuluan, azpimarratu du, bide honetan segiz gero, hau guztia, “ia hamar mende iraun duena, orain betiko amaituko dela”. Ikasleak ez dira biziko unibertsitatea egoitza duen hirian, baizik eta ikasle bakoitzak bere gelan entzerraturik entzungo ditu lezioak, zenbaitetan bere klasekideengandik ehunka kilometrora. Hiri txikiek, garai batean unibertsitate prestigiodunen egoitza izandakoek, ikasle komunitateak beren kaleetatik desagertu direla ikusiko dute, askotan beren bizitasunaren parte garrantzitsua”. Eta honela darrai:

Diktadura telematiko berrira makurtu diren irakasleak —hau masiboki egiten ari dira—, eta beren irakasgaiak soilik online egiten dihardutenak, 1931n [Italian] erregimen faxistari leialtasuna aitortu zioten irakasleen baliokide dira. Ikastea benetan maite duten ikasleek uko egin beharko diote horrela eraldatutako unibertsitateetan izen emateari, eta, unibertsitateen jatorrian gertatu zen bezala, universitate berriak eratu beharko dituzte, zeinetan, basakeria teknologikoaren aurrean, iraganeko hitzak bizirik iraungo duen eta kultura berri moduko zerbait jaioko den —jaiotzen bada—.

Baina itzul gaitezen gure ministroarengana, covidaren aitzakiaz online ebaluazioak guztiz ezartzeko egitasmoa gauzatzen ari dena. Batek gero eta gehiago pentsatzen du pandemia honek, gutxienez, primeran etorri zaiela Boterearen egitasmoei. Eta bere buruari galdetzen dio nola jakin dezaketen horrenbeste birusaren etorkizunaz pertsonalitate politikoek eta enpresakoek, eta argi eduki beste pandemia bat egongo dela eta beste etxealdi bat. Guk ez dakigun zerbait dakite? Ala egitasmo erasokoi horiek justifikazio bat behar dute (pandemia) aurkaritza sozial handiegirik gabe ezartzeko?

Castells, zure konfiantzako teknokrata

Ez PSOEkoa, ezta Podemosekoa ere. Castells gobernu honetako ministroa da eta inork ez daki ondo zer dela eta. Batzuek saldu dute Podemoseko ministroa delako ideia, baina berez ez da, berak independientetzat aitortu du bere burua eta agenda propioa du, molde neoliberal argikoa, PSOEk ontzat ematen duena eta Podemosek txintik ez diona, gobernua urratu duenetik (ukitu gabe). Teknokratek ez dute alderdirik. Baina bai ideologia, nahiz eta eurek horrela ez deitu. Agian ez hain politikoa eta holistikoa dirudien zeozer… mundu-ikuskera. Ez ezkerrekoa, ez eskuinekoa. Hitz horiek oso zaharkituak daude. Eta Castells jariakorra da. Gaztaroan marxista izan zela dio (zehazki zer egin zuen ez dakigun arren). Eta gero liberala. Orduan, Kaliforniara joan zen, sortze bidean zegoen zerbaitetan formatzeko, kapitalismo kognitiboa deitu zion horretan. Hortik, teknofilo izatera pasa da, edo, hobeto esanda, teknoflipaua.

Castells kapitalismo digitalaren emaitza da. Esan dugu: zertara dator Unibertsitate ministeritza bat sortzea? Ba argiago geratzen ari da.

Baina berak segitzen du kapitalismoaren, desberdintasunen… kalteak kritikatzen, eta digitalizazioa horren guztiaren soluzio gisa aurkezten, saihestezina balitz bezala. Horrela, neutrala dirudi. Hau da, Tony Blairrek hirugarren bidea aurkezten zuenean egiten zuen gauza bera egiten ari da, komunismotik eta kapitalismotik haratago jotzeko bidea, gero sozialdemokrazia kapitalista izan zena eta hortik, kapitalismo basatia bilakatu zena. Baina orain, orduan ukitzera ausartu ez ziren bizitzaren alderdiei buruz.

Ezaguna da Castellsek negozio-eskolekin duen harremana. Next International Business School eredu garestia eta elitista duen negozio-eskola bat da, unibertsitate publikoak baliatzen dituena hitzarmenak egiteko. Ba gure ministro maitea negozio-eskola horren Kontseilu Akademikoaren lehendakaria izan zen. Ate birakariak, kontrako norantzan.

Bere ideologia gizartearen digitalizazioa da, “sare-gizartea” deritzotena; ez da gizartea “naturaltasunez” egiten ari den bidea, presio, zigor eta gerra zikinean oinarritutako inposizioa baizik. “Saihestezina” delakoan (benetan saihestezina balitz, ez lukete horrenbestetan errepikatuko eta ez lukete halako borrokarik egin beharko ideia hau sartzeko). Digitalizazioa despertsonalizazioa da, pertsonak beren gustu, ohitura eta bestelako aldagai konputagarrietara murriztea. Ikasle-mugimenduak lehenbailehen antolatu behar du digitalizazioaren aurka.

Digitalizazioa “gardentasuna” ere bada, hau da, pertsonen intimitatea eta pribatutasuna ezabatzea (sare sozialen bidez), inoiz ez enpresenak, enpresen gardentasuntzat saltzen digutena enpresek eurek eman nahi duten ikuspegia baino ez delako: marketinga. Inoiz ez beren kontuak, beren inbertsioak, beren asmoak, beren praktikak. Azkenik, bizitzaren gero eta alderdi gehiagoren digitalizazioak zerikusia du, halaber, “ekonomia digitalarekin”, lanpostu asko suntsituko dituen ekonomia eta, laburbilduz: jagoletza-kapitalismoa (eta bere errepresio sozial banaezina). Eskuinak eta PSOEk (bata zein bestea, berdin) ez dute kritikatzen, ezker instituzionalizatuak oraindik ez daki zertaz doan kontua. Edo nahiago du ixildu.

Hori bai, ministroak ohore handiko ibilbide akademikoa du. Non eman du klase Castellsek? ba badakizu, hemen eta han, leku guztietan eta inon ere ez, erantzungo liguke. “Prestigio handiko” unibertsitateetatik zehar paseatu da (elkar gomendatzen duten horiek), dogma neoliberala zabalduz. Jarraipenez aritu den unibertsitate bakarra Berkeley unibertsitate prestigioduna (noski) izan da. Unibertsitate itxura duen tea-party bat. Gero, mundura zabaltzen dituzte eta, lana ondo betetzen badute eta esanekoa badira, kargu publiko edo pribatu bat lortzen dute, enpresa edo gobernuetan ardurak dituztenak, eurentzat berdin dio batak zein besteak. Eta bestela, TED hitzaldiak ematen dituzte, denek gauza bera dioten liburuak argitaratzen dituzte edo bideoak atera. Gauza bata edo bestea, igoal zaio. Horri nire herrian bozero deritzo.

Baina Castells berdin laudatzen dute El Paísek eta El Confidencialek. Akziodunak zein diren ikusita, ez gaitu harritzen bi komunikabide hauek ados egoteak kapitalismo digitala hezkuntzan sartzearekin eta eskola publikoa eraistearekin. Duela urte asko hasi ziren eskola publikoaren aurkako kanpainak egiten, eredu pedagogikoa zaharkitua dela azpimarratuz, askotariko iritzi-artikuluetan; eta hezkuntzaren digitalizazioa eta enpresa-pedagogiak sustatuz, BBVA eta bestelako erakunde pribatuak goretsiz. Hezkuntzari (sic) lotutako bideo eta artikulu hauetan, ezkutuago edo ageriago, askotan aurrez aurreko hezkuntzari balioa kentzen diote edo irakaslearen irudia gutxiesten dute.

Castells badirudi PSOEren eta benetan agintzen dutenen arteko hitzarmen baten ondorioz jarri dutela ministro, edo azken hauek zuzenean jarritakoa. Dena den, ez zaigu horrenbeste interesatzen Castells bera, asko baitira berak sustatzen duen ideologia bera hedatzen ari direnak, eta arriskutsuena da atzean dagoen hori, pertsona zehatzak baino gehiago. Kontua da hau ministro egin dutela.

Castells, argi izan ezazu, ikasleok aurrez aurre izango gaituzu.

Beno ba, kideok, aste honi agur esatea dagokigu. Baina datorren astean gai honi buruz hizketan segiko dugu eta eta hezkuntza erreformarekin sartu nahi diguten ziria xehekatzen. Maitasun handia denontzat. Ah! Garrantzitsua da hau dena jakin dadin, Zabal ezazu. Lagun iezaguzu artikulu hau sareetan mugi dadin, pasa ezazu zure gelako wa taldean, zure irakasleei epostaz bidali, zure amonari kontatu…

AZKEN ORDUA

Juxtu artikulu hau idazten amaitu eta albiste hau iritsi zaigu: “Galiziako Gobernuak abian jarri du hiru unibertsitate galegoen eraldaketa plana, online irakaskuntza ezartzeko eta ikasleak ebaluatzeko azterketak erabiltzeari uzteko. Kudeaketa BBVA, Caixabank, Endesa edo Finsak osatutako fundazioaren eskutan utziko omen dute, eta bestelako erakundeek ere parte hartuko dute, besteak beste, Galiziako Enpresarioen Konfederazioa. Xuntak hiru erakunde akademikoei emandako zirriborroa testu eta grafikoak kopiatuz fabrikatu da, batez ere Universidad Oberta de Catalunya (UOC), kudeaketa pribatuko erakunde publikoarenak [Castells bertako kide izan zen eta ahal duen guztietan publizitatzen du]. Xuntaren eskuduntzek ez diote aukerarik ematen administrazio galegoari unibertsitate autonomiarenak diren zereginak bereganatzea, Konstituzioaren 27.10 artikuluan arautuak eta Konstituzio Tribunalaren epai ugaritan argituak”.

Eta txio honetan. Denak eskua emanda: Complutensea, Santander Bankua eta CSIC, ordenagailu falta ez dadin izan oztopo unibertsitate publikoaren digitalizatze behartu honetan.

Hemen gure beste artikulu batzuk (lasai, laburragoak dira!)
https://www.elsaltodiario.com/elsacapuntas

Hau neronek gehituko dut, ez ditut eta atzean utzi nahi Frankismo garaian unibertsitate katolikoekin negoziatutako hitzarmen honen ondorioak, gaur egun:

De conformidad con lo establecido en la Disposición adicional cuarta de la Ley Orgánica 6/2001 de 21 de diciembre, las universidades de la Iglesia Católica establecidas en España con anterioridad al Acuerdo, de 3 de enero de 1979, entre el Estado español y la Santa Sede, sobre Enseñanza y Asuntos Culturales, en virtud de lo establecido en el Convenio entre la Santa Sede y el Estado español, de 10 de mayo de 1962, así como en el dicho Acuerdo, mantienen sus procedimientos especiales en materia de reconocimiento de efectos civiles de planes de estudios y títulos, en tanto en cuanto no opten por transformarse en universidades privadas.