Euskadiko udal-mailako azpiegitura berde-urdina ebaluatzeko tresna
Azken urteotan lurraldea eta baliabide naturalak kudeatzeko eredu berri bat sortu da, Azpiegitura Berde-Urdina izenekoa. Azpiegitura berde-urdina kalitate handiko eremu naturalen eta erdinaturalen (lehorreko eta uretako ekosistemak) sare estrategikoki planifikatua da, Ekosistemen Zerbitzu kopuru handiena eskaintzeko eta biodibertsitatea babesteko diseinatua eta kudeatua, landa-eremuetan zein hiri-eremuetan. Eredu honek bi tresna teoriko-praktiko ditu lotuta: Naturan Oinarritutako Soluzioak eta leheneratze ekologikoa. Naturan Oinarritutako Soluzioak irtenbide errentagarriagoak, efizienteagoak, iraunkorragoak, dinamikoagoak eta berritzaileagoak dira, orain arte erabilitako irtenbide grisek eta leheneratze ekologikoak udalerriei klima-aldaketaren ondorioak egokitzen edo arintzen eta haien biodibertsitatea areagotzen lagun diezaieketenak, bai hiri mailan, bai landa mailan. Azpiegitura berde-urdina hainbat eskalatan garatzen da (hirikoa/hiri-ingurukoa, udalekoa, eskualdekoa, nazionala eta Europakoa); hala ere, udalerriak dira azpiegitura hori garatzeko ardatza, eta, haien parte-hartzerik eta inplikaziorik gabe, ezin izango litzateke benetan garatu.
Hori dela eta, Eusko Jaurlaritzak finantzatutako “Euskadiko Ekosistemen Zerbitzuen Ebaluazioa” proiektuaren barruan, tresna bat garatu da udalerriek izan dezaketen Azpiegitura Berde-Urdina ebaluatu ahal izateko, bai eta beren udalerrietan azpiegitura berde-urdin hori handitzeko eta hobetzeko zein jarduera diren egokienak ebaluatzeko ere, beren lurraldeetan dituzten beharren arabera.
Tresna Excel formatuan garatu da, erabiltzaile potentzial guztiek erraz erabil dezaten, eta 6 urrats ditu:
• 1. urratsa. Tresnaren aurkezpena
- 2. urratsa. Lurraldean beste eskala batzuetan (Euskadi, Lurralde Historikoa eta Eremu Funtzionala) definitutako azpiegitura berde-urdinaren diagnostikoa. Aukeratutako udalerriaren barruan beste eskala batzuetan definitutako azpiegitura berde-urdina osatzen duten elementuei buruzko informazioa ematen zaio erabiltzaileari, azpiegitura berde-urdina definitzeko oinarri izan daitezen.
• 3. urratsa. Udalerrian dagoen azpiegitura berde-urdin potentzialaren diagnostikoa. Hautatutako udalerriak izan ditzakeen elementuei buruzko informazioa ematen zaio erabiltzaileari, eta Hiri/Hiri Inguruko Azpiegitura Berde-Urdinaren edo Hiri Kanpokoaren parte izan daitezke.
• 4. urratsa. Udalerrian dagoen azpiegitura berde-urdin potentzialaren ebaluazioa. Erabiltzaileari adierazten zaio hautatutako udalerrian dagoen azpiegitura berde-urdin potentzialak (hirikoa ez dena, hirikoa/hiri-ingurukoa eta hiri-inguruko zuhaiztia) betetzen dituen kantitateari, kalitateari, irisgarritasunari, konektibitateari eta funtzio aniztasunari buruzko irizpideak.
4a urratsa. Udalerrian dagoen azpiegitura berde-urdin potentzialaren ebaluazioa, erabiltzaileak sartutako datuen arabera. Urrats honetan, beren udalerrian berdeguneei edo hiri-zuhaitzei buruzko informazioa duten erabiltzaileek datuak sartu ahal izango dituzte tresnak azter ditzan eta horien ebaluazioa lor dezaten.
• 5. urratsa. Udalerriko hiri-ekosistemen zerbitzuek jasaten dituzten presioak ebaluatzea. Erabiltzaileei informazioa ematen zaie hautatutako udalerriaren barruan hiri-ekosistemen zerbitzuek jasaten dituzten presioak zein mailatan dauden jakiteko (maila altua, ertaina edo txikia). Honako presio hauek aztertzen dira: urbanizazioa, klima-aldaketa, ur-eskaria, kutsadura atmosferikoa, uholde-arriskua, bai ibai-ingurunean, bai itsas mailaren igoeragatik, kutsadura akustikoa eta osasunerako bero-boladak izateko arriskua. - urratsa. Udalerrian azpiegitura berde-urdina handitzeko edo hobetzeko garatu beharreko jarduerak/naturan oinarritutako irtenbideak identifikatzea. Erabiltzaileari naturan oinarritutako jardueren/irtenbideen proposamen bat eskaintzen zaio, hautatutako udalerrian lortu diren ekosistemen zerbitzuen eta presioen ebaluazioan oinarrituta garatu beharrekoa. Gainera, udalerrian garatu beharreko jarduerei buruzko informazio zehatza sar daiteke, horiek ebaluatu eta lehenesteko, bakoitzak duen funtzio-aniztasunean oinarrituta. Bestalde, eremu bakoitzean (basoa, zelaia, hezegunea, hirikoa, etab.) egin daitezkeen Naturan Oinarritutako Jarduketei/Irtenbideei buruzko informazioa ematen da, bai eta horiek eskaintzen dituzten Ekosistemen Zerbitzuei buruzkoa ere. Halaber, jarduera horiek egitean kontuan hartu beharreko informazioa ematen da, eta horietako batzuk Euskadin egin dira nagusiki, baita informazio-iturri posibleak ere, erabiltzaileei horiek egiteko baliagarriak izan dakizkiekeenak.
Tresna horrek gida bat du lotuta, eta, bertan, tresna urratsez urrats azaltzen da, baita tresna garatzeko erabilitako metodologia eta informazioa ere.
Tresna erabiltzeko edo gida ikusteko, sakatu esteka hauetan:
[/vc_column_text][/vc_column][/vc_row]