Gaia
Zahartzaroaren Ebaluazioa eta Esku-hartzea
Gaiari buruzko datu orokorrak
- Modalitatea
- Ikasgelakoa
- Hizkuntza
- Gaztelania
- Euskara
Irakasgaiaren azalpena eta testuingurua
Osasuna eta zahartzea. Bizi-kalitatea, zahartzaroan. Erretiroari eta afektibotasun-galerei aurre egitea. Adindunek izaten dituzten gorabehera emozionalen eta narriadura kognitiboaren ebaluazioa, prebentzioa eta tratamendua. Esku-hartze psikologikoen programak (tratamendua eta prebentzioa), zaintzaileekin.Irakasleak
Izena | Erakundea | Kategoria | Doktorea | Irakaskuntza-profila | Arloa | Helbide elektronikoa |
---|---|---|---|---|---|---|
ECHEBERRIA ARRICHABAL, IGONE | Euskal Herriko Unibertsitatea | Irakaslego Agregatua | Doktorea | Elebiduna | Nortasuna, Balioespena eta Psikologia Tratamenduak | igone.etxeberria@ehu.eus |
LIZASO ELGARRESTA, IZARNE | Euskal Herriko Unibertsitatea | Irakaslego Agregatua | Doktorea | Elebiduna | Bilakaeraren eta Hezkuntzaren Psikologia | izarne.lizaso@ehu.eus |
GALDONA ERQUICIA,NEREA | INGEMA | Besteak | Doktorea | nerea.galdona@matiafundazioa.eus | ||
YANGUAS LEZAUN, JOSE JAVIER | Otros | Besteak | Doktorea | javiyanguaslezaun@gmail.com/gerontologia@yanguas.eus |
Gaitasunak
Izena | Pisua |
---|---|
Pertsonen artean komunikatzeko eta emozioak egokiro gobernatzeko trebetasuna izan arazoa identifikatzeko, ebaluatzeko, diagnostikoaren eta esku-hartzearen berri emateko eta jarraipen psikologikoak egiteko prozesuetan zehar eragin-truke eraginkorra gerta dadin gaixoekin, familiekin eta erizainekin. | 20.0 % |
Txosten psikologikoak egin hartzaileentzat, modu egokian. | 10.0 % |
Komunikatzen jakin, baita beste profesionalekin ere, eta lana taldean eta jakintza-alor anitzeko taldeetan egiteko beharrezkoak diren trebetasunak menderatu. | 5.0 % |
Giza portaeraren nahasmenduen izaera psikologikoa ongi ezagutu. | 5.0 % |
Osasun Psikologia Orokorraren esparruan eta osasun-arazoekin lotutako faktore psikologikoetan ebaluazio eta esku-hartze ereduak ongi ezagutu, baita haietatik eratortzen diren teknikak eta prozedurak ere, portaeraren nahasmenduei aurre egiteko. | 20.0 % |
Ebaluazio psikologikoan eta kasu bakoitzean gertatzen diren aldagai indibidual eta sozialetan oinarriturik, esku-hartze psikologikoko planak eta programak diseinatu, garatu eta, hala behar badu, ikuskatu eta ebaluatu. | 20.0 % |
Norberaren eta komunitatearen osasun psikologikoa zaintzeko sustapen- eta heziketa-jarduerak egin. | 20.0 % |
Irakaskuntza motak
Mota | Ikasgelako orduak | Ikasgelaz kanpoko orduak | Orduak guztira |
---|---|---|---|
Magistrala | 12 | 18 | 30 |
Gelako p. | 28 | 42 | 70 |
Irakaskuntza motak
Izena | Orduak | Ikasgelako orduen ehunekoa |
---|---|---|
Azalpenezko eskolak | 15.0 | 100 % |
Banakako lana | 12.5 | 0 % |
Irakurketak | 12.5 | 0 % |
Iturriak eta baliabideak erabiltzea | 12.5 | 0 % |
Kasu praktikoen ebazpena | 20.0 | 100 % |
Proiektuen aurkezpena eta defentsa | 15.0 | 100 % |
Talde-lana | 12.5 | 0 % |
Ebaluazio-sistemak
Izena | Gutxieneko ponderazioa | Gehieneko ponderazioa |
---|---|---|
Idatzizko azterketa | 40.0 % | 60.0 % |
Lan praktikoak | 40.0 % | 60.0 % |
Irakasgaia ikastean lortuko diren emaitzak
Zahartze aktiboa eta zahartze patologikoa sailkatzea.Adineko pertsonen ebaluazioan, oro har, eta dementzietan, bereziki, erabiltzen diren ebaluazio-teknikak eta tresnak ezagutzea eta aplikatzea.
Arazo psikoafektiboak eta/edo narriadura kognitiboa dituzten adinekoei zuzendutako esku-hartze programak diseinatzea.
Zaintzak mendekotasuna duten adinekoen zaintzaileengan dituen ondorio negatiboak murrizteko esku-hartzeak diseinatzea.
Ohiko deialdia: orientazioak eta uko egitea
Azterketa idatzia galdera motzez osatua egongo da.Lan praktikoan irakasleek proposatzen dituzten ariketa eta lan praktikoak egin beharko dira gelan edo gela orduetatik kanpo.
Ebaluazio jarraituan parte hartzeko eta lan praktikoak entregatzeko, gutxienez % 75eko bertaratzea beharko da. Baldintza hori betetzen ez duten ikasleek azken ebaluaziora aurkeztu beharko dute.
Ezohiko deialdia: orientazioak eta uko egitea
Azterketa idatzia galdera motzez osatua egongo da.Lan praktikoan irakasleek proposatzen dituzten ariketa eta lan praktikoak egin beharko dira gelan edo gela orduetatik kanpo.
Ebaluazio jarraituan parte hartzeko eta lan praktikoak entregatzeko, gutxienez % 75eko bertaratzea beharko da. Baldintza hori betetzen ez duten ikasleek azken ebaluaziora aurkeztu beharko dute.
Irakasgai-zerrenda
1.Gaia. Zahartze aktiboa. Bizi-kalitatea zahartzaroan. Erretiroari eta galerei aurre egitea.2.Gaia. Pertsona zaharren nahaste emozionalen ebaluazioa, prebentzioa eta tratamendua.
3.Gaia. Pertsona zaharren galera kognitiboen ebaluazioa, prebentzioa eta esku-hartze goiztiarra.
4.Gaia. Esku-hartze psikologikoa helburu duten programak zaintzaileentzat.
5.Gaia. Saio klinikoak: behar diren ebaluazio-prozedurak zehaztu, hipotesi azaltzaileak planteatu eta esku-hartze plana lana landu.
Bibliografia
Nahitaez erabili beharreko materiala
Fernández-Ballesteros, R. (2009). Psicología de la vejez. Una psicogerontología aplicada. Madrid: PirámideFernández-Ballesteros, R. (2000). Gerontología social. Madrid: Pirámide.
Fernández-Ballesteros, R. (1991). Evaluación e intervención psicológica en la vejez. Barcelona: Martínez Roca.
Leturia, F. J., Yanguas, J. J., Arriola, E. y Uriarte, A. (2001). La valoración de las personas mayores: evaluar para conocer, conocer para intervenir. Madrid: Cáritas.
Lizaso, I. (2014). Garapen biologikoa eta kognitiboa bizi-zikloan. Bilbo: UEU.
Lizaso, I. y Aizpurua, A. (2010). Alzheimer motako dementzia: zer da eta zer egin? Bilbo: UEU.
Millán Calenti, J. C. (2010). Gerontología y Geriatría. Valoración e intervención. Madrid: Editorial Médica Panamericana.
Montorio, I. (1994). La persona mayor. Guía aplicada de evaluación psicológica. Madrid: INSERSO.
Montorio, I. e Izal, M. (1999). Intervención psicológica en la vejez. Madrid: Síntesis.
Reizabal, L. Y Lizaso, I. (2011). Garapen psikologikoa helduaroan eta zahartzaroan. Bilbo: UEU.
Oinarrizko bibliografia
Bernardini, D. (2019). La segunda mitad. Aguilar.Crespo, M. y López, J. (2006). El apoyo a los cuidadores de familiares mayores dependientes en el hogar: desarrollo del programa cómo mantener su bienestar. Ministerio de trabajo y asuntos sociales. Madrid: Pirámide.
Crespo, M. y López, J. (2007). El estrés en cuidadores de mayores dependientes. Cuidarse para cuidar. Madrid: Pirámide.
Etxeberria Arritxabal, I., García Soler, A., Iglesias Da Silva, A., Urdaneta Artola, E., Lorea González, I., Díaz Veiga, P., y Yanguas Lezaun, J. J. (2011). Efectos del entrenamiento en estrategias de regulación emocional en el bienestar de cuidadores de enfermos de Alzheimer. Revista Española de Geriatría y Gerontología 46(4), 206-212.
Etxeberria, I., Etxebarria, I., y Urdaneta, E. (2017). Emotional aging profiles. Does age matter? Aging & Mental Health, 17, 1-9.
Etxeberria, I., García, A., Iglesias, A., Urdaneta, E., Galdona, N., Yanguas, J.J (2009). GAM: Programa psicoeducativo dirigido a la mejora emocional de cuidadores de enfermos de Azlheimer. Erein: San Sebastián.
IMSERSO (2011). Libro blanco del Envejecimiento activo. Madrid: Ministerio de Sanidad, Política Social e Igualdad.
Lizaso, I. y Camio, S. (2006). Zahartzaroko antsietate eta depresio kasuei aurre egiteko baliabideak. Bilbo: Servicio editorial de la Universidad del País Vasco. http://testubiltegia.ehu.es/
Lizaso, I. y Sánchez De Miguel, M. (2008). Adineko emakumeak: lan mundura sartzearen eta erretiroa hartzearen inguruko zenbait ekarpen. Uztaro, 66, 75-85.
Lizaso, I. y Sánchez de Miguel, M. (2009). Erretirorako prestakuntza programak: historia laburra, helburuak eta edukiak. Uztaro, 68, 71-80.
Lizaso, I., Sánchez De Miguel, M., y Reizabal, L. (2008). Factores psicológicos y de salud asociados con un nuevo perfil de jubilados. Revista de Psicología del Trabajo y de las Organizaciones, 24 (3), 303-324.
Lizaso, I., Sánchez De Miguel, M., y Reizabal, L. (2009). Diferentes formas de acceder a la jubilación y su relación con la salud psicológica. Revista Española de Geriatría y Gerontología, 44 (6), 311-316.
Lizaso, I., Franco, J., Bilbatua, P., Arrillaga, I., Etxeberria, I., y Aragon, I. (2013). Psikoestimulazioa lantzeko ariketak. Donostia: Erein. http://blog.laharelkargoa.org/psikoestimulazio-liburua
Lizaso, I., Franco, J., Bilbatua, P., Arrillaga, I., Etxeberria, I., y Aragon, I. (2016). Ejercicios de psicoestimulación cognitiva. Donostia: Erein. http://blog.laharelkargoa.org/psikoestimulazio-liburua
Losada, A. y Nogales-González, C. (2013). Familiares cuidadores de personas con demencia. En J. Pla-Vidal, J. Téllez-Vargas y R. Alarcón-Velandia (Eds.), Psicogeriatría: una visión integral del envejecimiento humano. Bogotá: Asociación Colombiana de Psiquiatría Biológica
Montorio I, Losada A, Márquez M, Izal M. Barreras para el acceso a los servicios de intervención psicosocial por parte de las personas mayores. Intervención Psicosocial 2003; 12: 301-24
Prieto, D., Buiza, C., Etxeberria, I., Galdona, N., Gonzalez, MF., Urdaneta, E., Yanguas, J.J. (2008). Emociones y Envejecimiento. Barcelona: Fundacion Viure y Conviure
Scott, A. J., & Gratton, L. (2021). La nueva longevidad. Galaxia Guttemberg.
Aldizkariak
- Aging and Mental Health- Clinical Gerontologist
- Findings lead to action
- International Journal of Aging and Human Development
- International Psychogeriatrics
- Intervención Psicosocial
- Journals of Gerontology
- Revista Española de Geriatría y Gerontología
- Gerontologist
Estekak
- www.crealzheimer.es- www.imsersomayores.csic.es/
- www.segg.es
- www.ingema.org
- www.apa.org/pi/aging
- www.asaging.org/
- www.sepg.es