Programa espezifikoa: «Ikaskuntza automatiko esplikagarrian oinarritutako adimen artifiziala (XAI) eta ingurumen-iraunkortasunerako ikuspegi konputazional berriak (CES )» programazio-ekimena, CHIST-ERA IV eta AEI «Nazioarteko lankidetza-proiektuen» bidez finantzatua (PCI2020-120717-2 proiektua, MCIN/AEI/10.13039/501100011033 eta «NextGenerationEU»/PRTR Europar Batasunak finantzatua).

APCIN kodea: PCI2020-120717-2

UPV/EHU: Onuraduna

UPV/EHU IP: Rodrigo Agerri

Proiektuaren hasiera: 2021/04/01
Proiektuaren amaiera: 2024/07/31

Deskribapen laburra: Ikasketa automatikoan oinarritutako IAren iragarpenetarako kalitate handiko azalpenak ematea erronka handia eta konplexua da. Ondo funtziona dezan, honako faktore hauek behar dira, besteak beste: azalpenaren orokortasun-/espezifikotasun-maila egokia hautatzea; IAren zereginari buruzko azalpenaren onuradunaren familiartasunari buruzko suposizioak kontuan hartzea; erabakia hartzen lagundu duten elementu espezifikoak aipatzea; iragarpen-prozesuaren parte izan ez daitekeen ezagutza gehigarria (metadatuak, adibidez) erabiltzea; adibide egokiak hautatzea; hipotesi negatiboa babesten duen ebidentzia ematea. Azkenik, sistemak argi eta garbi interpreta daitekeen eta, beharbada, sinesgarria den moduan formulatu behar du azalpena.

Gogoeta horiek kontuan hartuta, ANTIDOTEk IAren ikuspegi integratu esplikagarria sustatzen du. Bertan, ikaskuntza sakoneko prozesuaren maila baxuko ezaugarriak giza arrazoibidearen berezko goi-mailako eskemekin konbinatzen dira. ANTIDOTEren ikuspegi integratua hiru kontsideraziotan oinarritzen da: (i) arkitektura neuronaletan, sarearen barne-egoeren arteko korrelazioan (adibidez, nodo indibidualek bereganatutako pisuak) eta sarearen sailkapenaren emaitzaren justifikazioan ez dago ondo aztertuta; (ii) kalitate handiko azalpenak argudiatze-mekanismoetan oinarritzen dira funtsean (adibidez, laguntza-adibideak eta baztertutako alternatibak ematea), eta mekanismo horiek, neurri handi batean, ez dute zerikusirik zereginarekin; (iii) ingurune errealetan, azalpenak ematea prozesu interaktiboa da berez, non sistemaren eta erabiltzailearen arteko azalpen-elkarrizketa gertatzen den. Ondorioz, ANTIDOTEk diziplina arteko gaitasunak ustiatuko ditu hiru arlotan, hau da, ikaskuntza sakonean, argudiaketan eta elkarreraginean, azal daitekeen IAren ikuspegi zabalagoa eta berritzaileagoa babesteko. Azalgarria den IArako ikuspegi integratu orokor bat irudikatzen badugu ere, eremu medikoan sakoneko ikaskuntza-zeregin batzuetan zentratuko gara, non kasu klinikoak deliberatzeko kalitate handiko azalpenen beharra funtsezkoa den.