Leukozitoen zenbatzea
Formula leukozitarioa |
Frotisa eta tindaketa |
Leukozito motak |
Alterazioak |
Glosarioa
Odoleko zelulak
Odolean ikus daitezkeen elementuak, hurrengo hiru taldetan sailka daitezke:
- Globulu zuriak edo leukozitoak:
Odoleko zelula zuriak. Nukleodunak eta morfologia desberdinekin tindaketa egin ondoren.
Hurrengo zelula motak barneratzen dituzte:
- Granulozitoak edo zitoplasman pikor asko dituzten leukozitoak. Aldi berean
zelula mota horiek polimorfonuklearrak ere badira, hau da,
nukleoa zenbait lobuluz osatuta dago forma irregularrak hartuz.
Talde horretako zelulak hurrengoak dira: neutrofiloak, eosinofiloak eta basofiloak.
- Agranulozitoak edo konparatiboki zitoplasman pikor gutxi dituzten zelulak. Aldi berean zelula
mota horiek mononuklearrak dira, nukleo sinplea dutelako. Talde honetan monozitoak eta linfozitoak daude.
- Globulu gorriak, hematiak edo eritrozitoak
Odoleko nukleorik gabeko elementuak dira eta ondorioz ez dira benetako zelulak (anukleatuak dira eta
gainera zitoplasmako hainbat organulu galdu dituzte). Forma konkaboa dute, ~7 µm diametroa eta
Giemsa tindaketa egin ondoren arrosa-gorrizka kolorea hartzen dute. Eritrozitoek hemoglobina dutenez
odola gorri kolorekoa da. Haien ekintza nagusia ehunetara oxigenoa garraiatzea da. Odolean elementu
nagusia da: gizonetan 5,4 milioi eritrozito/µl; emakumeetan 4,5 milioi eritrozito/µl; batezbesteko
ohiko tartea 4-6 x 106/µl (x 500-1000 leukozitoen kopurua).
- Plaketak edo trombozitoak
Megakariozitoetatik eratorritako 2-3 µm-ko zitoplasmaren zatiak. Giemsa tindaketarekin urdin
ilunez tindatzen dira. Odoleko koagulazioa ahalbidetzen dute pilatzen direnean.
Leukozitoak edo odoleko zelula zuriak errez desberdintzen dira frotis batean zelula nukleodunak
direlako (plaketak eta eritrozitoak ez bezala). Zelula horiek hezur-muinean sortzen dira eta
organismoaren osotasunaren kontrako hainbat erasoen kontrako babesarekin erlazionatzen dira,
batez ere infekzioen kontrako babesarekin.
Leukozitoen edo odoleko zelula zurien zenbaketa (WBC = White Blood Cells Count), odoleko zelulen
zenbaketa osoaren zatia da (CBC = Complete Blood Cell Count) eta odolaren bolumen txiki batean
leukozitoak zenbatzean datza. Analisi hori mikroskopikoa izan daiteke edo, gaur egun ohikoagoa dena,
odoleko analizatzaile automatikoak erabil daitezke. Analizatzaile horien bidez, odoleko zelula mota
desberdinak desberdindu eta kuantifika daitezke haien tamaina eta konplexutasunen arabera (haien zitoplasmen
eta nukleoen ezaugarrien arabera).
Leukozitoen zenbaketa osoak edo formula leukozitarioak
Odoleko bolumen jakin batean
dauden zelula zuriaren kopurua adierazten du. Odol µl bakoitzean dauden leukozito mota
bakoitzaren balio ABSOLUTU moduan adieraz daiteke(kopuru osoa), edo balio ERLATIBO moduan
(odol-laginean dauden leukozito mota bakoitzaren portzentajea). Leukozito mota batzuen balio
erlatiboak alda daitezke era ez-zuzenean beste leukozito populazio bat aldatuta dagoelako.
Ohikoena da, populazio konkreturen batean edo zenbaitetan zenbaketa-aldaketak lotuta egotea
anomalia konkretuei edota mota desberdinetako arazoei . Hori dela eta, leukozitoen zenbaketak
garrantzi kliniko handia izan dezake. Leukozitoen zenbaketaren bidez iker daitezke zenbait
parametro garrantzitsu hainbat egoeratan organismoaren egoera, erantzuna eta eboluzioa ulertzeko:
infekzioan, hanturan, minbizian, immunoeskasian, terapian eta abarretan. Emaitzen interpretazio
desegokia ekiditeko formula leukozitarioaren aldaketa kuantitatiboak balio absolutuetan
eman behar dira.
Leukozitoen zenbaketaren helduentzako erreferentzia-tarteak hurrengoak dira:
Zelula mota |
Balioen tartea (zelula/µl) |
Batezbezteko balioa(zelula/µl) |
Ohiko % |
Batezbezteko % |
Tamaina (µm) |
Leukozitoak | 4000-11000 | 7400 | | | 7-18 |
|
Granulozitoa/ polimorfonuklearrak | Neutrofiloak | 2500-7500 | 4000 | 50-70 | 60 | 12-15 |
Eosinofiloa | 40-400 | 200 | 1-4 | 3 | 12-15 |
Basofiloa | 10-100 | 40 | 0,2-1 | 1 | 8-12 |
|
Agranulozitoak/ mononuklearrak | Linfozitoa | 1500-3500 | 2500 | 20-40 | 32 | 7-12 |
Monozitoa | 200-800 | 300 | 2-8 | 4 | 12-18 |
Leukozitoen ohiko balioak oso aldakorrak izan daitezke hainbat faktoreren arabera:
populazioa, sexua, haurdunaldia bezalako egoera bereziak eta abar.
Odolean neutrofilo ez-helduak ere ikus daitezke. Haien nukleoa ez dago guztiz
desberdinduta eta oraindik ez dauzka lobuluak definituta eta katxaba lodi baten
itxura hartzen du horregatik. Zelula mota horiek % 1-5 izan daitezke (100-500 µl-ko).
| |
Odol-frotis baten prestaketa
Sarrera
Portaobjektu baten gainean hedatutako odolaren geruza fin-fina odol-frotisa edo odoleko frotisa da.
Prestakin horren tindaketa aproposarekin odoleko zelula mota desberdinak mikroskopikoki ikertzen dira.
Odoleko frotisa egitea eta behatzea munduan zehar gehien erabiltzen den tekniketarietako
bat da hainbat laborategitan (gaixotasunen screeninga, diagnostikoa, edo monitorizazioa
egiteko adibidez). Frotis batekin odolean dauden elementu ikusgaien morfologiei eta kopuruei
buruzko informazio baliagarria lor daiteke. Informazio hori askotan zenbait gaixotasunen edo
aldaketen adierazgarri izaten da, adibidez zenbait leuzemietan, burdinaren eskasietan,
eritrozitoen formaren aldaketa genetikoetan, B12 bitaminaren eskasietan, kimioterapiaren
edo erradioterapiaren eragin kaltegarrian detekzioetan.
Frotisaren bidez lor daiteke hurrengoekin erlazionatutako informazio erabilgarria:
- Odoleko elementu ikusgai desberdinak eta haien kopurua.
- Zelulen formaren aldaera berezien prezentzia. Informazio hori askotan zenbait gaixotasunen edo
aldaketen adierazgarri izaten da.
- Kimioterapiaren edo erradioterapiaren eragin kaltegarriaren indikatzaileren bat.
Frotis batetik lortutako informazioaren zehaztasuna neurri handian hedapenaren kalitatearen mendekoa da.
Hori dela eta, emaitza onak lortzeko asmoz, hurrengo aspektuak kontutan izan behar dira:
- Portaobjektuak zein estalkiak oso garbi eta koiperik gabe egon behar dira (hobe berriak badira).
- Hedapena egiteko portaobjektua ondo nibelatuta egon behar da.
- Odola ez da antikoagulatzaileekin kontaktuan egon behar. Maiz antikoagulatzaileek
zelularen forma aldarazten dituzte.
- Frotisa egiteko erabiltzen den odol-tanta kapilarretan ziztadaren bidez lortu behar da eta ezin
da izan oso handia, ezta oso txikia (hobe odol-tanta orratz baten buruaren tamainakoa bada, ~ 3 mm).
Hedapena oso lodia bada zelulak pilatu daitezke eta zelulak ezingo dira ondo berezitu.
Hedapena finegia bada zelulak deforma, aldatu edota suntsi daitezke.
- Frotisaren behaketa "eritrozitoek ia elkar ukitzen duten" lekuetan egin behar da.
Odol-frotisaren prestaketa
Komeni da prozedura osoa azalera finko baten gainean egitea eta portaobjektua marrazkian agertzen den bezala hartzea.
- Portaobjektu garbi bat (hautsik eta gantzik gabe) azal leun eta ondo nibelatu baten gainean kokatu.
- Lantzeta esteril batekin atzamar batean puntzio bat egin.
- 3 edo 4 mm-ko odol-tanta bat utzi portaobjektuaren iskina batetik 2-3 cm-tara (I).
- Beste portaobjektu garbi baten ertzarekin odol-tanta ukitu (II).
Odol-tanta kapilaritateez azken portaobjektuaren ertzetik hedatzen da.
Tanta hedatzeko erabiltzen den porta ezin da odol-tanta duena baino zabalagoa izan,
bestela lagineko zelulen banaketa desegokia izan daitekeelako.
- Mugimendu azkar eta uniforme batekin odol-tanta hedatzen da goiko
portaobjektua (II) behekoaren (I) gainetik arrastatuz (mugimendua egitean
bi portaobjektuen artean 30-45 gradutako angelua mantendu behar da).
Lehen portaren azaleran zehar odolaren xafla fin bat geratu behar da.
- Lagina airean sikatzen utzi behar da (bakarrik hezetasun maila oso altua denean sikatuko da lehorgailu batekin).
- Dejar secar al aire (solo si el grado de humedad es muy alto se recomienda el secado forzado con secador).
Frotisaren fixatzea
Emaitza hobeagoak lortzen dira lagina sikatu ondoren metanolarekin fixatzen denean
(hobe 1 h baino arinago) eta tondoren tindatzen denean. Ez bada horrela egiten,
plasmaren eraginez nahi ez dugun kolore gris edo urdineko hondoa ager daiteke.
Prestakinak fixatzeko eta tindatzeko komenigarria da fixatzeko eta tindatzeko soluzioak
ahalik eta ur gutxien izatea (< % 3).
Ohiko koloratzaile hematologikoak erabiltzen direnean, fixapena egiten da koloratzaile
kontzentratuaren erabilerarekin batera (koloratzaileak disolbatzaile moduan metanol
absolutua darama). Ura duten koloratzaile diluituekin lan egin behar denean, airean
sikatutako frotisak metanol absolutuarekin fixatu behar dira (1-5 minutu) tindatu baino lehen.
Odol-frotisaren tindaketa
Odolaren analisi mikroskopikoa egiteko beharrezkoa da pazientearen odol-frotisa prestatzea eta
Giemsa edo antzeko beste tindaketa bat egitea. Tindaketaren ondorioz zelula mota bakoitzak
kolore eta itxura bereizgarria izango dute eta beraien detekzioa eta identifikazioa bahimenduko dira.
Tindaketa hauetako koloratzaile azidoak zelularen zitoplasmako osagai azidoei batzen dira, eta
aldiz, nukleoko osagai azidoek koloratzaile basikoak erakartzen dituzte.
Ondorioz, odol-zelula mota desberdinak berezitu daitezke.
Eosinofiloa |
Neutrofiloa |
Linfozitoa |
Monozitoa |
| |
Leukozitoen ezaugarriak
Ohikoena da odoleko analisi mikroskopikoa egin aurretik Giemsa edo antzeko tindaketa bat egintea.
Horrela, zelula mota bakoitzak kolore eta ezaugarri bereziak hartzen ditu eta azterketa mikroskopikoan
lagungarriak dira zelula detekziorako eta identifikaziorako.
Frotis batetan agertuko diren leukozitoak hurrengo taulako leukozito motaren bat izango da:
Leucozitoa |
Ezaugarriak |
Asoziazio |
Granulozitoak/Polimorfonuklearrak
|
Neutrofiloa |
Nukleo multilobulatua (2-5 lobuluak) eta irregularra. Pikor txikiak eta gorrixkak zitoplasman
(pikor batzuk urdin-bioleta kolorekoak eta purpura-gorrixka koloreko lisosomak).
|
Infektzio akutuak |
Eosinofiloa |
Neutrofiloak baino apur bat handiagoak. Nukleo bilobulatua eta zitoplasman
pikor handiak gorri-fukzia-laranja koloretakoak.
|
Erreakzio alergikoak eta parasitarioak |
Basofiloa |
Odolean kontzentrazio oso baxuan. Nukleoaren forma irregularra da (bilobulatua sarritan)
eta maiz ikusteko zaila zitoplasman pikor urdin ilun-marroizko handiak dituztelako.
|
Erreakzio alergikoak |
Agranulozitoak/mononuklearrak
|
Linfozitoa |
Mikroskopio optikoan antzeko morfologia duten hainbat zelula mota barneratzen ditu.
Nukleoa oso dentsoa da, biribila, urdin kolorekoa eta zitoplasma gehiena betetzen du.
Zitoplasma gutxi, batzuetan pikorrekin. Linfozito txikienak (eritrozito bat baino apur
bat handiagoak) zelula inaktiboak izaten dira, eta linfozito handienak zelula aktibatuak.
|
Infekzio kronikoa |
Monozitoa |
Leukozitorik handienak dira. Nukleo sinplea, batzuetan barrurantz sartura (baba, gibel
edo ferra formarekin). Zitoplasma gris-urdin kolorekoa, batzuetan purpura-gorrizka
koloreko bakuolekin eta lisosomekin.
|
Infekzio kronikoa |
|
Tarteko hainbat forma aurkitu daitezke: heldugabeak, atipikoak eta abar. |
Infekzioak, terapiak, minbizia, eta abar.
|
| |
Alterazioak leukozitoen proprotzioetan
Alterazioak zenbakietan edota morfologian aurki daitezke.
Atal honetan alterazio numerikoak aztertuko ditugu, zeintzuek hurrengo taulan laburbildu diren::
Alterazio numerikoak
Leukozitosia |
- Neutrofilia
- Eosinifilia
- Basofilia
- Linfozitosia
- Monozitosia
|
|
Leukopenia |
- Neutropenia
- Eosinopenia
- Basopenia
- Linfozitopenia
- Monozitopenia
|
|
LEUKOZITOSIA
Odoleko leukozito zenbaketaren gehipena (balio absolutua 11000 leukozito/µl baino altuagoa).
Ager daiteke infekzioak, estresa, hanturarekin erlazionatutako alterazioak edo leuzemiak bezalako
beste alterazio batzuk (mieloideak edo linfoideak) gertatzen direnean. Arazoaren arrazoiaren arabera,
kopuru handitan ager daiteke elementu bakarra, edo elementu konbinaketa bat.
Leukozitosia eragiten duen zelula nagusiaren arabera hurrengoak bereizten dira:
- Granulozitosia: odoleko granulozitoen gehipena.
- Neutrofilia (leukozitosi neutrofilikoa)
Odoleko neutrofilo-zenbaketaren gehipena (balio absolutua 7500 neutrofilo/µl baino altuagoa).
Arrazoiak: bakterioek eragindako infekzio akutuak, infekzioen menpekoak ez diren ehunetako kalteak.
- Eosinofilia (leukozitosi eosinofilikoa)
Odoleko eosinofilo-zenbaketaren gehipena (balio absolutua 400 eosinofilo/µl baino haltuagoa).
Eosinofiloen ohiko balioa odoleko leukozitoen % 1-3 da. Zenbaketaren arabera eosinofilia mota desberdinak
daude: ahula (500-1500 eosinofilo/µl); moderatua (1500-5000 eosinofilo/µl) eta larria
(> 5000 eosinofilo/µl).
Arrazoiak: alergia eta beste hipersentikortasun-erreakzio batzuk (adibidez botikek eragindakoak)
edo infekzio parasitarioak.
- Basofilia (leukozitosi basofilikoa)
Odoleko basofilo-zenbaketaren gehipena (balio absolutua 100 basofilo/µl baino altuagoa).
Arrazoiak: IgE immunoglobulinek bideraturiko zenbait erreakzio alergiko.
- Linfozitosia (leukozitosi linfozitikoa)
Odoleko linfozito-zenbaketaren gehipena (balio absolutua 3500-4000 linfozito/µl baino altuagoa;
helduetan > 4000 linfozito/µl eta haurretan > 9000 linfozito/µl). Ohikoena da monozitosiarekin
batera agertzea..
Arrazoiak: infekzio birikoak (adibidez hepatitisa, CMV, Epstein-Bar birusa),
bakterianoak (adibidez Bordetella).
- Monozitosia
Odoleko monozito-zenbaketaren gehipena (balio absolutua 800 monozito/µl baino altuagoa
edo leukozitoetatik > % 6).
Arrazoiak: infekzio kronikoak (adibidez tuberkulosia eta malaria), gaixotasun inflamatorioak eta abar.
LEUKOPENIA
Odoleko leukozito-zenbakiaren gutxipena, 4000 leukozito/µl kontzentraziotik beherako balioekin.
Batez ere neutrofiloen kopuru baxuengatik gertatzen da (neutropenia
Infekzio baten ondoren gertatzen den leukozitoen erabileragatik gerta daiteke eta baita,
zelulak suntsitzen dituzten tratamenduengatik (kimioterapia edo radioterapia adibidez)
edo hezur-muineko ama zelulengan aldaketak gertatzeagatik (leuzemia adibidez).
Eraldaketan inplikatutako zelula motaren arabera hurrengoak bereizten dira:
- Granulozitopenia edo agranulozitosia
Odoleko granulozito kopuruaren gutxipena (neutrofiloak, eosinofiloak edota basofiloak).
Arazo horren ondorio nagusia infekzioak jasateko aukera handitzen dela da.
Maiz neutropeniaren sinonimotzat erabiltzen da.
- Neutropenia
Odoleko neutrofilo-zenbaketaren gutxipena (balio absolutuak 1500 neutrofilo/µl baino baxuagoa).
Leukopenia ohikoena da. Neutropenia maila desberdinak daude eta bereziki larria izaten da balio absolutuak
200 neutrofilo/µl baino baxuagoa denean.
Eskasia horren ondorio nagusia infekzioak izateko joera da.
Maiz granulozitopeniaren sinonimotzat erabiltzen da.
- Eosinopenia
Odoleko eosinofilo-zenbaketaren gutxipena. Arazo ezohikoa izaten da.
Zenbait infekziotan gertatzen da (pneumonian eta gripean adibidez),
estres egoeratan, infartuetan, zenbait tratamenduetan, eta abarretan.
- Basopenia
Odoleko basofilo-zenbaketaren gutxipena. Basozitopeniaren sinonimoa da.
Zenbait infekziotan gertatzen da (bruzelosian adibidez), patologietan (hipertiroidismoan)
eta zenbait terapietan.
- Linfopenia
Odoleko linfozito-zenbaketaren gutxipena (balio absolutua 1000 linfozito/µl baino baxuagoa).
Maiz gutxipen erlatiboa da eta neutrofilo kopurua gehitzen delako gertatzen da. Linfopenia absolutua
pronostiko txarraren adierazlea da, batez ere infekzio larrietan.
Linfozitopeniaren eta leukopenia linfozitikoaren sinonimoa da.
Linfozitopeniaren eta leukopenia linfozitikoaren sinonimoa da
- Monozitopenia
Odoleko monozito-zenbaketaren gutxipena (balio absolutuak 200 monozito/µl baino baxuagoa).
Infekzio akutuetan, leuzemia akutuetan eta zenbait terapietan (kortikosteroideekin,
zitostatikoekin eta abarrekin) gertatzen da.
Monopeniaren eta leukopenia monozitikoaren sinonimoa.
| |
Glosario
- Agranulozitoa
Zitoplasman pikor gutxi dituen leukozitoa. Monozitoa, linfozitoa eta makrofagoa izan daiteke
(azken hori ehunetan kokatzen da, ez odolean).
- Agranulozitosia
Odoleko granulozito kopuruaren gutxipena (neutrofiloak, eosinofilosk edota basofiloak).
Agranulosis, granulopenia eta granulozitopeniaren sinonimoa da. Maiz neutropeniaren sinonimotzat erabiltzen da.
- Anemia
Eritrozitoen gutxipena odolean.
- Basofilia
Odoleko basofilo-zenbaketaren gehipena (balio absolutua 100 basofilo/µl baino baxuagoa).
Arrazoiak: IgE immunoglobulinek bideraturiko zenbait erreakzio alergiko. Leukozitosi basofilikoaren sinonimoa.
- Basofilo
Odoleko zelula, leukozito mota bat. Odolean kontzentrazio oso baxuan agertzen da.
Nukleoaren forma irregularra da (bilobulatua sarritan) eta maiz ikusteko zaila zitoplasman pikor
urdin ilun-marroizka handiak dituztelako.
- Basopenia
Odoleko basofilo-zenbaketaren gutxipena. Basozitopeniaren sinonimoa da.
Zenbait infekziotan gertatzen da (bruzelosian adibidez), patologietan (hipertiroidismoan) eta zenbait terapietan.
- Eosinofilia
Odoleko eosinofilo-zenbaketaren gehipena (balio absolutua 400 eosinofilo/µl baino altuagoa).
Eosinofiloen ohiko proportzioa odoleko leukozitoen % 1-3 da. Zenbaketaren arabera eosinofilia maila desberdinak daude: ahula (500-1500 eosinofilo/ l); moderatua (1500-5000 eosinofilo/ l ) eta larria (> 5000 eosinofilo/ l).
Arrazoiak: alergia eta beste hipersentikortasun-erreakzio batzuk (adibidez botikek eragindakoak) edo infekzio parasitarioak.
Leukozitosi eosinofilikoaren sinonimoa.
- Eosinofilo
Odoleko zelula, leukozito mota bat. Neutrofiloak baino zerbait handiagoak.
Nukleo bilobulatua eta zitoplasman pikor handiak gorri-fukzia-laranja koloretakoak.
- Eosinopenia
Odoleko eosinofilo-zenbaketaren gutxipena. Ezohiko arazoa izaten da.
Zenbait infekziotan gertatzen da (pneumonian eta gripean adibidez),
edo estres egoeratan, infartuetan, zenbait tratamenduetan, eta abarretan.
- Eritrozito
Odoleko nukleorik gabeko elementuak eta ondorioz ez dira benetako zelulak
(anukleatuak eta gainera zitoplasmako hainbat organulu galdu dituzte). Forma konkaboa dute, ~7 µm-tako
diametroa eta Giemsa tindaketa egin ondoren arrosa-gorrizka kolorea hartzen dute.
Eritrozitoek hemoglobina dutenez odola gorri kolorekoa da. Haien ekintza nagusia ehunetara
oxigenoa garraiatzea da. Odolean elementu nagusia da: gizonengan 5,4 milioi eritrozito/ml;
emakumeengan 4,5 milioi eritrozito/ l; batezbesteko ohiko tartea 4-6 x106 eritrozito/ l
(x 500-1000 leukozitoen kopurua).
- Globulu gorri
Ikusi eritrozito.
- Globulu zuri
Ikusi leukozito.
- Granulozito
Zitoplasman pikor asko dituen leukozitoa: neutrofiloa, eosinofiloa eta basofiloa.
- Granulozitopenia
Odoleko granulozito kopuruaren gutxipena (neutrofiloak, eosinofiloak edota basofiloak).
Arazo horren ondorio nagusia infekzioak jasateko aukeraren handitzea da.
Agranulozitosiaren sinonimoa da. Maiz neutropeniaren sinonimotzat erabiltzen da.
- Granulozitosi
Odoleko granulozitoen gehipena.
- Hematie
Ikusi eritrozito.
- Leukopenia
Odoleko leukozito-zenbakiaren gutxipena (balio absolutua 40000 leukozito/µl baino baxuagoa).
Batez ere neutrofiloen kopuru baxuagatik gertatzen da (neutropenia).
Infekzio baten ondoren gertatzen den leukozitoen erabileragatik gerta daiteke eta baita,
zelulak suntsitzen dituzten tratamenduengatik (kimioterapia edo radioterapia adibidez) edo
hezur-muineko ama zelulengan aldaketak gertatzeagatik (leuzemian adibidez).
- Leukozito
Odoleko zelula zuria. Errez desberdintzen da frotis batean zelula nukleoduna delako
(plaketak eta eritrozitoak ez bezala). Zelula hori hezur-muinean sortzen da eta
organismoaren osotasunaren kontrako hainbat erasoen kontrako babesarekin erlazionatzen
da, batez ere infekzioen kontrako babesarekin.
Leukozitoak infekzioen aurkako babesaz arduratzen den odoleko zelula-talde heterogenoea
da.Tamaina eta fenotipo desberdinak dituzten zelulak dira: basofiloak, eosinofiloak,
linfozitoak, neutrofiloak eta monozitoak
- Leukozitosi
Odoleko leukozito zenbaketaren gehipena (balio absolutua 11000 leukozito/µl baino altuagoa).
Hurrengoak gertatzen direnean ager daiteke: Infekzioak, estresa, hanturarekin erlazionatutako
alterazioak edo leuzemiak bezalako beste alterazio batzuk (mieloideak edo linfoideak).
Arazoaren arrazoiaren arabera, kopuru handitan ager daiteke leukozito mota bakarra, edo
leukozito konbinaketa bat.
- Leuzemia
Globulu zuri ez-ohikoek eragindako odoleko edo hezur-muineko minbizia.
Leukozitoen kopuru altuegia izatea eragiten duen hezur-muinaren minbizi taldea.
- Linfoma
Ez-ohiko linfozitoek eragindako odoleko minbizia (normalean kopuru altuan agertzen dira).
- Linfopenia
Odoleko linfozito-zenbaketaren gutxipena (balio absolutua 1000 linfozito/µl baino baxuagoa).
Maiz gutxipen erlatiboa da eta neutrofilo kopurua gehitzen delako gertatzen da. Linfopenia absolutua
pronostiko txarraren adierazlea da, batez ere infekzio larrietan.
Linfozitopeniaren eta leukopenia linfozitikoaren sinonimoa da.
- Linfozito
Odoleko zelula, leukozito mota da. Hainbat zelula mota barneratzen ditu, antzeko morfologia
dutenak mikroskopio optikoan. Nukleoa oso dentsoa da, biribila, urdin kolorekoa eta zitoplasma
gehiena betetzen du. Zitoplasma gutxi, batzuetan pikorrekin. Linfozito txikienak (eritrozito bat
baino apur bat handiagoak) zelula inaktiboak izaten dira, eta linfozito handienak zelula aktibatuak.
- Linfozitopenia
Ikusi linfopenia.
- Linfozitosi
Odoleko linfozito-zenbaketaren gehipena (balio absolutua 3500-4000 linfozito/µl baino altuagoa;
helduetan > 4000 linfozito/µl eta haurretan > 9000 linfozito/µl). Ohikoena da
monozitoziarekin batera agertzea.
Arrazoiak: infekzio birikoak (adibidez hepatitisa, CMV, Epstein-Bar birusa), bakterianoak (adibidez Bordetella).
Leukozitosi linfozitikoaren sinonimoa.
- Mieloma
Zelula plasmatikoek eragindako odoleko minbizia.
- Mononuklear
Nukleo sinplea duen odoleko zelula: monozitoa, linfozitoa eta makrofagoa
(azken hori monozitoetatik eratortzen da, baina ehunetan kokatzen da, ez odolean).
- Monozito
Leukozitorik handienak dira. Nukleo sinplea, batzuetan barrurantz sartura
(baba, gibel edo ferra formarekin). Zitoplasma gris-urdin kolorekoa, batzuetan
purpura-gorrizka koloreko bakuolekin eta lisosomekin.
- Monozitopenia
Odoleko monozito-zenbaketaren gutxipena (balio absolutua 200 monozito/µl baino baxuagoa).
Infekzio akutuetan, leuzemia akutuetan eta zenbait terapietan (kortikosteroideekin, zitostatikoekin
eta abarrekin) gertatzen da.
Monopeniaren eta leukopenia monozitikoaren sinonimoa.
- Monozitosi
Odoleko monozito-zenbaketaren gehipena (balio absolutua 800 monozito/µl baino altuagoa edo leukozitoen > % 6).
Arrazoiak: infekzio kronikoak (adibidez tuberkulosia eta malaria), gaixotasun inflamatorioak eta abar.
- Neutrofilia
Odoleko neutrofilo-zenbaketaren gehipena (balio absolutua 7500 neutrofilo/µl baino altuagoa).
Arrazoiak: bakterioek eragindako infekzio akutuak, infekzioen menpekoak ez diren ehunetako kalteak.
Leukozitosi neutrofilikoaren sinonimoa.
- Neutrofilo
Odoleko zelula, leukozito mota da. Nukleo multilobulatua (2-5 lobuluak) eta irregularra.
Pikor txikiak eta gorrixkak zitoplasman (pikor batzuk urdin-bioleta kolorekoak eta
purpura-gorrixka koloreko lisosomak).
- Neutropenia
Odoleko neutrofilo-zenbaketaren gutxipena (balio absolutua 1500 neutrofilo/µl baino baxuagoa).
Leukopenia ohikoena da. Neutropenia maila desberdinak daude eta bereziki larria izaten da balio
absolutuak 200 neutrofilo/µl baino baxuagoa denean.
Eskasia horren ondorio nagusia infekzioak izateko joera da.
Maiz granulozitopeniaren sinonimotzat erabiltzen da.
- Panzitopenia
Odoleko globulu gorrien, globulu zurien eta plaketen eskasia.
- Plaketa
Megakariozitoetatik eratorritako 2-3 µmko zitoplasmaren zatia.
Giemsa tindaketarekin urdin ilunez tindatzen da. Odoleko koagulazioa ahalbidetzen du pilatzen direnean.
- Plasma
Zelularik gabeko odoleko likidoa,sueroz eta elementu koagulatzailez osatua (fibrinogenoa, II, V eta VII faktoreak).
Antikoagulatzaileekin tratatutako odola zentrifugatu edo sedimentatu ondoren lortzen da.
Zelularik EZ du, baina bai proteinak, hormonak, hondakinak eta abar.
- Polizitemia
Eritrozito gehiegi egotea odolean.
- Suero
Koagulatzailerik EZ duen odoleko likidoa (ez ditu fibrinogenoa, II, V eta VII faktoreak).
Odola ez bada tratatzen antikoagulatzaileekin, minutu batzuetan odola koagulatzen da eta hortik sueroa lortzen da.
- Tronbopenia
Ikusi tronbozitopenia.
- Tronbozito
Ikusi plaketa-
- Tronbozitopenia
Odoleko plaketen kopuruaren gutxipena (balio absolutua 100000-150000 plaketa/Micro;l baino baxuagoa).
- Tronbozitosi
Odoleko plaketen kopuruaren gehipena (balio absolutua 400000-50000 plaketa/µl baino altuagoa).
| |
ARIKETAREN ZENBAKIA: 95351342 Erakutsi beste ariketa bat
Paziente baten odol-laginarekin odol-frotisa egin ondoren Giemsa tindaketa egin da.
Beheko irudia mikroskopioan ikusiko litzatekeenaren baliokidea da.
Zelula mota desberdinen kontatzeak formula leukozitarioa kalkulatzea baimenduko du.
Ariketaren ebazpena: Zenbatu leukozito mota desberdinak eta beherago dagoen formularioa bete.
Emaitzetan oinarrituta pazientearen egoera deskribatzen duen terminoa identifikatu (bat edo bi termino izan daitezke).
Azkenik, emaitzak aztertzeko dagokion estekan klik egin eta sistemak erantzuna zuzena den esango dizu.
OHARRA: Aurkezten den irudia artifiziala da eta prestatuta dago odol-zelulen kopuruaren alterazioak
zelula moten portzentajetan oinarrituta detektatzeko (balio erlatiboak). Egokiagoa litzateke zelula
motak bolumen unitateko aztertzea (balio absolutuak).
|